Phrasal verbs, delikatnie mówiąc, nie należą do ulubionych elementów na zajęciach angielskiego. Postanowiliśmy więc pokazać, że czasowniki frazalne nie są takie straszne, jak je malują. Upakowaliśmy w poniższym artykule potężną dawkę inspiracji na naukę frejzali, przydatnych informacji, piosenek i ciekawostek. Stworzyliśmy też dwie listy phrasal verbs w formacie PDF idealne do powtórek. Dowiesz się też, dlaczego warto się ich uczyć (poza tym, że mogą pojawić się na dowolnym egzaminie, maturze czy sprawdzianie).
Phrasal verbs to jedna z najbardziej nielubianych przez uczniów struktur w języku angielskim. Nic dziwnego! Nie ma czegoś podobnego w języku polskim. Ale… cheer up (⬅️uwaga, frejzal)! Nie tylko my, Polacy, mamy z nimi trudności. Wielu uczniów, którzy uczą się angielskiego, ma ten sam problem. I jest wiele sposobów, by się nauczyć i używać phrasal verbs.
Phrasal verbs – listy PDF do wydruku z tłumaczeniami i przykładowymi zdaniami
✅ Lista phrasal verbs podzielona tematycznie (rekomendowana)
✅ Lista phrasal verbs z podziałem na czasowniki (get, put, take, look, break, turn, bring, cut, set)
✅ Dodatkowe darmowe materiały do druku: flashcards, zadania + mp3 z phrasalami
Phrasal verbs, frejzale, frazale, phrasale, czasowniki frazalne, złożone, frazowe… Co to takiego?
Phrasal verbs (czasowniki frazalne, złożone lub frazowe) to nic innego, jak połączenie czasownika z przyimkiem, przysłówkiem lub obydwiema tymi częściami mowy na raz, które nadaje mu nowe znaczenie.
Brzmi skomplikowanie? Nie martw się, nie musi tak być!
Weźmy na warsztat jeden z najprostszych przykładów:
-
- Czasownik: put – położyć
- Dodatek: down – w dół
- Nowe znaczenie: put down – zapisać
Jak widzisz, A+B daje nam coś zupełnie nowego: C!
Dlaczego warto się uczyć czasowników frazalnych?
-
- Są bardzo często używane – pojawiają się zarówno w mowie potocznej, jak i w formalnych tekstach pisanych.
- Urozmaicają język – dzięki nim możesz wyrażać się dokładniej i ciekawiej. Koniec z nudą i najprostszymi sformułowaniami.
- Sprawiają, że brzmisz bardziej naturalnie – i lepiej rozumiesz inne osoby. Wystarczy, że nauczysz się, że dwa słowa mogą razem dać zupełnie nowe znaczenie, a Twój angielski od razu będzie brzmiał bardziej naturalnie. Jeśli więc marzysz o mówieniu i pisaniu w płynnym angielskim, bez phrasali ani rusz!
Ciekawostki związane z phrasal verbs
✔️ Jak podaje Benjamin J. White w swoim artykule dla „The Modern Language Journal” (1), phrasal verb pojawia się średnio raz na 150 słów w języku angielskim.
✔️ Czy wiesz, ile frazali istnieje w języku angielskim? Według Longman Phrasal Verbs Dictionary jest ich ponad 5 000; według niektórych lingwistów nawet ok. 10 000.
✔️ Phrasal verbs mają średnio ponad 5 znaczeń (2) (ale umówmy się, wiele z nich jest naprawdę rzadko używanych – warto jednak mieć świadomość, że phrasale mogą być bardzo wieloznaczne).
✔️ Nauka phrasali jest trudna nie tylko dla Polaków, ale dla wszystkich, którzy w swoim własnym języku nie mają niczego podobnego, np. dla osób mówiących po chińsku, hebrajsku, duńsku czy szwedzku. Naukowcy zaobserwowali, że te osoby po prostu unikają takich konstrukcji (1).
Rodzaje czasowników frazalnych
Podział ze względu na separację (czy można je rozdzielać w zdaniu, czy nie)
1️⃣ Rozłączne (separable phrasal verbs)
W tych czasownikach złożonych cząstka (przyimek lub przysłówek) może być oddzielona od czasownika.
Przykład: Take out (wyjąć) ➡️ I took the book out of the bag. (Wyjąłem książkę z torby.)
2️⃣ Nierozłączne (non-separable phrasal verbs)
Cząstka przyimkowa nie może być oddzielona od czasownika przez obiekt.
Przykład: Look after (opiekować się) ➡️ I look after my brother. (Opiekuję się moim bratem.)
Nie możesz powiedzieć: ❌ I am going to look my brother after.
Podział ze względu na liczbę słów
1️⃣ Dwuczęściowe (two-part phrasal verbs)
Składają się z czasownika i jednej cząstki (przyimka lub przysłówka).
Przykład: Look up (poszukać, sprawdzić) ➡️ I looked up the word in the dictionary. (Sprawdziłem słowo w słowniku.)
2️⃣ Trzyczęściowe (three-part phrasal verbs)
Składają się z czasownika, cząstki i dopełnienia.
Przykład: Put up with (znosić coś) ➡️ I can’t put up with his behavior any longer. (Nie mogę dłużej znosić jego zachowania.)
Sprawdź też:
Czy czasowniki frazowe są formalne?
W przypadku czasowników frazalnych w angielskim, poziom ich formalności zależy od kontekstu i nacechowania konkretnego słowa. Np. to hang out with someone jest bardziej potoczne niż to spend time with someone, ale nie jest to zasadą – istnieje wiele formalnych i neutralnych czasowników złożonych, których można używać także w bardziej formalnych okolicznościach zarówno w mowie, jak i w piśmie. Poniższy przykład to frazal, który będzie brzmiał bardziej „na miejscu” w formalnym artykule czy e-mailu niż zwykły, pojedynczy czasownik (np. did):
Przykład: Carry out (przeprowadzić) ➡️ Researchers carried out a survey. (Naukowcy przeprowadzili ankietę.)
Sprawdź też:
Na jakim poziomie angielskiego są czasowniki frazowe?
Pierwsze phrasal verbs pojawiają się na samym początku nauki angielskiego – na poziomie A1 (Stand up, please!). Z czasem jest ich jednak coraz więcej, więc warto zrozumieć ich mechanizm już na samym początku! Jeśli to początek Waszej przygody z angielskim, zobacz, od czego zacząć naukę angielskiego z dzieckiem?
Sprawdź też:
Nauka phrasal verbs. Skuteczne sposoby
Skoro już wiesz, na czym polegają phrasal verbs, czyli czasowniki frazowe, na pewno nie zaszkodzi podczas nauki wypróbować kilka metod!
-
- Rapowanie/rymowanie – to jedna z supermocy wykorzystywanych w metodzie Early Stage; baw się językiem i stwórz coś naprawdę wpadającego w ucho, np. let’s get back, I gotta pack.
- Piosenki – bo muzyka to także jedna z naszych supemocy! Znajdź piosenki, w których używane są phrasal verbs* (trochę Ci w tym pomożemy, spójrz poniżej⬇️). Słuchaj ich uważnie, a potem spróbuj sam/a zaśpiewać, zwracając uwagę na kontekst czasowników frazowych. W Spotify w wielu piosenkach można włączyć sobie tekst, który podświetla się w odpowiednim momencie. Na YouTube również można znaleźć piosenki do karaoke (sing-along versions). Tekst przed oczami może zdziałać cuda jeśli chodzi o zrozumienie i zapamiętanie treści.
- Dialogi w filmach i serialach. Zwracaj uwagę na to, jak bohaterowie używają czasowników frazowych w naturalnych kontekstach. Listening jest bardzo ważny na egzaminach – a frazale mogą się w takich zadaniach pojawić.
- Spiralność, czyli… powtarzanie! I to powtarzanie na różne sposoby – np. w piosence, na samodzielnie zapisanej karteczce samoprzylepnej (to zależy od tego, jak dziecko lubi się uczyć najbardziej – nauka angielskiego poprzez słuchanie to tylko jeden ze sposobów!). Zobacz też 10 sposobów na naukę słówek po angielsku dla dzieci.
- Kojarzenie i wizualizacja. Możesz też samodzielnie podzielić phrasale na kategorie z którymi się kojarzą – wbrew pozorom mogą mieć ze sobą sporo wspólnego (pisze o tym np. Richard Side w artykule „Phrasal Verbs: Sorting them out” (3)). Trochę Ci pomogliśmy i stworzyliśmy listę phrasali z podziałem na kategorie. Warto jednak też wypisać znane sobie frazale i podzielić je na kategorie samodzielnie. Albo stworzyć własne fiszki ze znanymi sobie frejzalami. Dlaczego? Ciekawie pisze o tym nasza metodyczka główna, Beata Wysocka w artykule: Retrieval Practice. Klucz do efektywnej nauki języka angielskiego
-
- „Get up, stand up” Bob Marley
- „Holding Out for a Hero” Bonnie Tyler
- „Shake it off” Taylor Swift
- „Wake Me Up Before You Go-Go” Wham!
- „Catch Up With the World” Buster Benton
- „Let Somebody Go” Coldplay X Selena Gomez
- „Don’t Let Me Down” The Chainsmokers
- „Locked Away” R. City ft. Adam Levine
A jakie są Twoje ulubione piosenki z phrasal verbs? Może znasz coś nowszego? Podziel się tytułami w komentarzu poniżej!
Wskazówka: Kategoryzowanie i zapamiętywanie frazali można sobie ułatwić za pomocą map myśli.
Więcej artykułów na temat technik uczenia się:
Listy phrasal verbs do wydruku z tłumaczeniami i przykładami
A teraz to, na co czekali miłośnicy wszelkich list powtórkowych! Specjalnie dla Was przygotowaliśmy listy PFD z phrasal verbs w dwóch wersjach:
✅ Lista phrasal verbs podzielona tematycznie (rekomendowana)
✅ Lista phrasal verbs z podziałem na czasowniki (get, put, take, look, break, turn, bring, cut, set)
Nadzór merytoryczny nad artykułem:
Beata Wysocka – metodyczka główna Early Stage. Z wykształcenia filolożka języka angielskiego i psycholożka. Jest również trenerką umiejętności poznawczych, jogi i mindfulness dla dzieci, nauczycielką MBSR w trakcie certyfikacji. Zawsze pilnuje ważnych dla niej i dla Early Stage wartości – ekologii, NVC (non-violent communication, czyli komunikacji bez przemocy), otwartości na różnorodność, a przede wszystkim cyfrowego i psychicznego dobrostanu dzieci i młodzieży. Jest współautorką podręczników do angielskiego dla uczniów Early Stage. W wolnych chwilach chodzi po górach i medytuje.
Zapraszamy również do artykułów autorstwa Beaty Wysockiej na naszym blogu:
-
- Jak przygotować się do egzaminów Cambridge?
- Jak zrelaksować mózg po wielu godzinach nauki?
- Przerwy w nauce — mózg będzie za nie wdzięczny
- Gimnastyka mózgu – jak pobudzić mózg do nauki?
- Wzrokowiec, słuchowiec, kinestetyk — style uczenia się to mit?
- Dlaczego IQ już dawno odeszło do lamusa?
- Kreatywność: czym jest i jak ją pobudzić?
Źródła:
1. B. J. White „A Conceptual Approach to the Instruction of Phrasal Verbs” [w:] The Modern Language Journal, 96(3), 419-438. doi:10.1111/j.1540-4781.2012.01365.x.
2. Garnier, M., & Schmitt, N. (2014). The PHaVE List: A pedagogical list of phrasal verbs and their most frequent meaning senses. Language Teaching Research, 19(6), 645–666. doi:10.1177/1362168814559798 + Lista 150 najpopularniejszych phrasal verbs opracowana podczas tych badań.
3. Side, R. (1990). Phrasal verbs: sorting them out. ELT Journal, 44(2), 144–152. doi:10.1093/elt/44.2.144.