Zaczyna się na A i kończy na Z – na tym kończy się podobieństwo do alfabetu angielskiego i polskiego (a jeśli weźmiemy pod uwagę nasze polskie Ź i Ż, to i tutaj go nie znajdziemy!). Alfabet angielski różni się od polskiego przede wszystkim wymową (która często nie pokrywa się z wymową tych samych liter w wyrazach, a nawet w zdaniach). Jak nauczyć dziecko alfabetu (albo odświeżyć własną pamięć)? Przygotowaliśmy dla Ciebie i Twojego dziecka masę pomysłów, a także fantastyczne karty do wydruku i miniquiz!
Co warto zapamiętać z tego artykułu?
- ✅ Alfabet angielski ma mniej liter niż polski (26 vs 32), ale znacznie więcej głosek, co sprawia, że wymowa jest największym wyzwaniem.
- ✅ Nazwy liter (np. „A” wymawiane jako /eɪ/) często różnią się od ich dźwięku w słowach. Warto od początku uczyć dzieci prawidłowej, autentycznej wymowy, np. z pomocą nagrań native speakerów.
- ✅ Najskuteczniejsza nauka angażuje różne zmysły. Łącz piosenki, ruch, rymowanki i gry, aby materiał był lepiej przyswajany i zapamiętywany na dłużej.
- ✅ Znajomość alfabetu jest niezbędna w codziennych sytuacjach, takich jak literowanie imienia i nazwiska, podawanie adresu e-mail czy dokonywanie rezerwacji.
O trudnościach w nauce alfabetu angielskiego, nawet u native speakerów, świadczy sam fakt, że zamiast dyktand w Stanach oraz Wielkiej Brytanii organizuje się… spelling bees, czyli konkursy polegające literowaniu słów. Zobaczcie, jak wyglądał finał Spelling Bee w 2023:
Czy warto jednak uczyć się alfabetu angielskiego, jeśli nie planujemy udziału w takiej imprezie? 🙂 Przyjrzyjmy się temu bliżej…
Sposób na angielski alfabet: Fiszki do nauki do pobrania
Nauka przez zabawę to najlepszy sposób na zapamiętywanie! Specjalnie dla Ciebie i Twojego dziecka przygotowaliśmy zestaw kolorowych fiszek do nauki angielskiego alfabetu. To doskonałe narzędzie, które łączy naukę liter z poznawaniem nowych słówek i prawidłowej wymowy.
Co znajdziesz w środku?
Nasz zestaw PDF do druku to 26 pięknie ilustrowanych kart. Każda fiszka poświęcona jest jednej literze angielskiego alfabetu i zawiera:
- Wielką i małą literę (np. Aa, Bb), aby dziecko mogło poznać oba warianty.
- Kolorową ilustrację przedstawiającą słowo zaczynające się na daną literę.
- Angielskie słówko wraz z tłumaczeniem na język polski.
- Uproszczony zapis wymowy, który pomoże w nauce prawidłowych dźwięków.
Jak przygotować i wykorzystać fiszki?
Przygotowanie kart jest niezwykle proste i zajmie tylko chwilę:
- Pobierz i wydrukuj plik PDF, najlepiej na nieco grubszym papierze, aby karty były trwalsze.
- Wytnij każdą fiszkę wzdłuż wyznaczonych linii.
- Złóż każdą kartę na pół i sklej ze sobą obie strony.
Dzięki temu otrzymasz dwustronne, poręczne karty, gotowe do zabawy i nauki! Możecie używać ich do powtarzania literek, grania w zgadywanki („Co jest na obrazku na literę C?”) lub do nauki pierwszych angielskich słów.
Ile liter ma alfabet angielski?
Liczba liter w alfabecie angielskim jest niewiele niższa od liczby w alfabecie polskim: 26 vs. 32. Alfabet polski zawiera niemal wszystkie litery z alfabetu angielskiego (oprócz Q, X i V – choć według niektórych źródeł te litery także należałoby do niego zaliczyć), a oprócz tego jest rozszerzony o dziewięć liter z polskimi znakami diakrytycznymi: ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż.
Znaczna różnica między alfabetem po angielsku a tym po polsku następuje w wymowie – litery angielskie wymawiane są często kompletnie inaczej niż po polsku, a dodatkowo ich wymowa zmienia się w poszczególnych zdaniach i słowach. Wystarczy spojrzeć na literę „y” – w angielskim, może ona być zarówno spółgłoską (np. yellow /ˈjɛləʊ/) jak i samogłoską (np. way /weɪ/).
Cała trudność z angielskim alfabetem i tym językiem w ogóle jest taka, że mimo mniejszej liczby liter ma znacznie więcej głosek, czyli poszczególnych dźwięków występujących w mowie.
W tym artykule znajdziesz wszystkie głoski występujące w języku angielskim, ćwiczenia, materiały do wydruku i wiele więcej:
Czy wiesz, że…? Litery w alfabecie po angielsku często wymawia się tak samo, jak całe słowa (np. „r” tak, jak „are” lub „y” tak, jak „why”). Ma to wpływ na język potoczny i skrótowce wykorzystywane w internecie i SMS-ach. O ile w polskim stosujemy skróty całych wyrazów, na przykład:
- ct u Cb = co tam u Ciebie?
O tyle w języku angielskim wykorzystywane są podobieństwa w wymowie – to samo zdanie, napisane w tym samym stylu po angielsku, wygląda tak:
- How r u? = How are you?
Oczywiście po polsku czasem również stosujemy nawiązania do wymowy (np. 3maj się = trzymaj się), jednak w języku angielskim częściej natkniesz się na taką pisownię.
Zobacz, jak wygląda angielski dla najmłodszych w szkołach angielskiego Early Stage: ⤵️
Jak wymawiać alfabet po angielsku?
Zacznijmy od zasad czytania po angielsku – jak wymawiać poszczególne litery?
| Alfabet po angielsku – wymowa | |
| Litera | Wymowa (IPA) |
| A | /eɪ/ |
| B | /biː/ |
| C | /siː/ |
| D | /diː/ |
| E | /iː/ |
| F | /ɛf/ |
| G | /dʒiː/ |
| H | /eɪtʃ/ |
| I | /aɪ/ |
| J | /dʒeɪ/ |
| K | /keɪ/ |
| L | /ɛl/ |
| M | /ɛm/ |
| N | /ɛn/ |
| O | British English /əʊ/ American English /oʊ/ |
| P | /piː/ |
| Q | /kjuː/ |
| R | British English /ɑː/ American English /ɑɹ/ |
| S | /ɛs/ |
| T | /tiː/ |
| U | /juː/ |
| V | /viː/ |
| W | /ˈdʌbəl.juː/ |
| X | /ɛks/ |
| Y | /waɪ/ |
| Z | British English/zɛd/ American English /ziː/ |
Dlaczego nie stosujemy powyżej uproszczonej pisowni, tylko te dziwne fonetyczne znaczki? Otóż dlatego, że angielskie głoski bardzo, bardzo rzadko odpowiadają tym polskim. Spolszczanie ich w najlepszym wypadku doprowadzi do wyraźnie słyszalnego akcentu (co nie jest wielkim problemem, jeśli chodzi o komunikację), a w najgorszym – do nieporozumień.
Baza materiałów do nauki wymowy alfabetu angielskiego dla dzieci i młodzieży
Pobierz nasze darmowe materiały do nauki angielskiego, jeśli masz problem z wymową angielskiego alfabetu lub odczytaniem znaków fonetycznych widocznych w tabeli:
- Wymowa wszystkich głosek po angielsku [tabela PDF do wydruku]
- Wymowa samogłosek po angielsku [lista PDF do wydruku]
- Zasady wymowy angielskiej
- Ćwiczenia wspomagające wymowę angielską u dzieci
Czy alfabet dla dzieci powinien być upraszczany za pomocą polskich dźwięków, żeby dziecko łatwiej zapamiętało? Nie! To właśnie dzieciństwo jest tym momentem, w którym dziecko słuchające dobrego obcego akcentu, przyswoi go łatwiej niż starsza osoba. Dlatego nie upraszczajmy, pokazujmy prawidłową wymowę od najwcześniejszych lat. Jeśli nie masz pewności co do swojego akcentu, to staraj się dziecku jak najczęściej puszczać piosenki i rymowanki nagrane przez native speakerów i profesjonalnych lektorów.
Jak najwcześniejsze osłuchiwanie dziecka z prawidłową wymową pochwalają także praktycy i eksperci.
Naukę języka warto zacząć jak najwcześniej. To, co jest nie do zastąpienia na poziomie przedszkolnym, to jest niesamowita intuicja językowa, która pozostaje już na całe życie oraz… piękny akcent”.
Justyna Tymińska – dyrektorka sześciu filii Early Stage, wieloletnia lektorka i uczennica Early Stage
Możesz posłuchać całej rozmowy Justyny Tymińskiej na temat angielskiego dla dziecka na stronie Polskiego Radia (rozmowa z Justyną zaczyna się w połowie nagrania).
Do czego przyda się alfabet po angielsku?
Znajomość alfabetu po angielsku przyda się nie tylko na spelling bee, ale również w codziennej komunikacji. W końcu, jeśli nie będziesz w stanie zrozumieć native speakera, zawsze możesz poprosić go o przeliterowanie danego słowa.
To samo tyczy się sytuacji takich, jak dokonywanie rezerwacji przez telefon. Ze względu na to, że wymowa poszczególnych zlepków liter może być różna (lub inne zlepki liter mogą być wymawiane w ten sam sposób), bardzo często spotkasz się z prośbą o przeliterowanie imienia i nazwiska. Dlatego w ramach nauki angielskiego, dobrze jest też przyswoić cały alfabet.
Sprawdź, czy szkoła z innej bajki naprawdę istnieje: ⤵️
Sposoby na nauczenie się alfabetu po angielsku
Jak wiadomo, podział na wzrokowców, słuchowców i kinestetyków to mit. Dlatego warto uczyć się i powtarzać angażując różne zmysły. Spiralność, czyli utrwalanie materiału co jakiś czas, ale na różne sposoby, to jedna z supermocy, które wykorzystujemy w szkołach angielskiego Early Stage.
Sposób na angielski alfabet: Muzyka
Jak skutecznie nauczyć dziecko alfabetu po angielsku? Świetnie sprawdzi się jedna z 12 supermocy ✨ wykorzystywanych w szkołach języka angielskiego Early Stage: muzyka. Piosenki pozwalają na łatwiejsze utrwalenie wymowy, a ich nauka sprawia dzieciom mnóstwo frajdy! Jakie piosenki dla do nauki angielskiego alfabetu dla przedszkolaków polecamy? W Internecie znajdziesz mnóstwo materiałów, polecamy na przykład:
- Shark ABC (uwaga, to amerykańska odmiana angielskiego!),
- The Alphabet Is So Much Fun,
- ABC SONG.
Sposób na angielski alfabet: Ruch, rymy i inne supermoce
Warto też połączyć same piosenki z innymi aktywnościami – np. oglądaniem klipu wideo (tak, jak w przypadku pierwszej z piosenek), grami czy tańcem. Szczególnie ta ostatnia metoda zasługuje na sporo uwagi – jak wskazuje John Medina (1), badania potwierdzają, że dzieci (jak i dorośli) uczą się szybciej w ruchu, więc taniec czy inna aktywność fizyczna (nawet maszerowanie czy siadanie i wstawanie!) pozwoli im przyswoić alfabet znacznie szybciej. Dlatego też ruch jest kolejną z ważnych supermocy wykorzystywanych w metodzie nauczania Early Stage.
Ale uwaga! To nie działa automatycznie. Metodyczka główna Early Stage Beata Wysocka tłumaczy:
Jak dzieci zaczną po prostu tańczyć do alfabetu, to wcale go nie zapamietają, bo sie zajmą tańczeniem. Ruch może być pomocny, jeśli wprowadzamy go z głową. Na przykład, wybieramy sobie, że jak dziecko usłyszy literę „A”, to ma klasnąć, „E” zameczeć, a na „I” tupnąć. Albo inaczej – kiedy my mówimy /eɪ/, to dziecko pokazuje rączkami literę „A” i podobnie z pozostałymi literami alfabetu.
Trochę jak w znanej piosence YMCA z 1978 roku. 🙂
Skoro już jesteśmy przy skrótach… Beata Wysocka podsunęła jeszcze jeden sposób na zapamięanie wymowy angielskich liter alfabetu. To właśnie skrótowce, np.:
- TV,
- ABC,
- DVD.
– W nauce angielskich liter alfabetu fantastycznie sprawdzają się też rymy – dodaje nasza metodyczka. Występują naturanie w piosenkach, ale można też wspólnie recytować rymowanki, także np. do rytmu (w naszej metodzie są to lubiane przez dzieci chants. 🙂 Na przykład w drugiej klasie dzieci utrwalają u nas litery alfabetu za pomocą rymowanek połączonych z podkładem muzycznym i – co równie ważne! – dopasowywaniem tego, co słyszą z tym, co jest napisane.
– Moja córka ciągle teraz recytuje „ASP – Chant with me!” , lubi też nucić to na zmianę ze mną i dopasowywać do siebie poszczególne wersy w appce. Po skrótach typu ABC przyszła pora na te mniej oczywiste – opowiada nam Ania, mama ośmiolatki, która właśnie zaczęła naukę w Early Stage w Warszawie.
Sposób na angielski alfabet: Gry i zabawy
Jak jeszcze ułatwić dziecku zapamiętanie alfabetu po angielsku? Doskonale sprawdzą się tu klasyczne gry i zabawy językowe. Poniżej znajdziesz kilka źródeł inspiracji:
- Pajęczyna, czyli sposób na energiczną powtórkę słówek! | Nauka angielskiego w domu
- „Odciskowa” powtórka
- Kręgle – podwórkowe zabawy z angielskim
- Gry do nauki języka angielskiego
- Gry słowne w nauce języka angielskiego z dzieckiem
Najprostszym sposobem na uzyskanie pewności, że dziecko będzie znało nie tylko alfabet, ale też język angielski, jest zapisanie go do dobrej szkoły angielskiego, która bierze pod uwagę potrzeby dzieci i młodzieży na każdym etapie rozwoju.
➡️ Sprawdź nasze webinaria i podcasty
Alfabet po angielsku – warto go znać!
Jak widzisz, znajomość liter alfabetu po angielsku ma swoje korzyści i pomoże Tobie oraz Twojemu dziecku sprawniej posługiwać się tym językiem. Jeżeli szukasz innych porad dotyczących nauki słówek czy też wymowy angielskiej, ciekawe materiały znajdziesz na naszym blogu. Zapraszamy do działu: Kreatywna nauka!
Warto do nas dołączyć! Szkoły Early Stage działają w całej Polsce. Znajdź placówkę najbliżej Ciebie:
- Sprawdź szkoły językowe w województwie mazowieckim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie małopolskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie lubelskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie podkarpackim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie pomorskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie wielkopolskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie dolnośląskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie kujawsko-pomorskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie zachodniopomorskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie łódzkim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie śląskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie warmińsko-mazurskim!
- Sprawdź szkoły językowe w województwie opolskim!
Sprawdź się! Interaktywny kącik o alfabecie
Teoria to jedno, a praktyka to drugie. Zobacz, co jeszcze warto wiedzieć o angielskim alfabecie i przetestuj swoją wiedzę w naszym miniquizie!
Pro Tip od naszej ekspertki, Beaty Wysockiej:
„Chcesz szybko przećwiczyć z dzieckiem literowanie? Zacznijcie od Waszych imion! Powiedz głośno swoje imię, a następnie przeliteruj je po angielsku, np. 'My name is Anna: A /eɪ/, N /ɛn/, N /ɛn/, A /eɪ/’. Potem poproś dziecko, by zrobiło to samo. To proste, osobiste ćwiczenie, które buduje pewność siebie!”
Czy wiesz, że…?
- Skąd wzięło się „Double-U”? Nazwa litery W (/ˈdʌbəl.juː/) dosłownie oznacza „podwójne U”. W alfabecie łacińskim litery U i V były używane zamiennie. Gdy potrzebowano nowego znaku, po prostu zapisano dwa U obok siebie (UU), co z czasem przekształciło się graficznie w W.
- Najrzadsza litera: Najrzadziej używaną literą w języku angielskim jest Z, a tuż za nią plasuje się Q. Z kolei najpopularniejszą jest litera E!
- Pangram, czyli co? To zdanie, które zawiera wszystkie litery alfabetu. Najsłynniejszy angielski pangram to: „The quick brown fox jumps over the lazy dog”. Spróbuj znaleźć w nim wszystkie 26 liter!
⚡️ Błyskawiczny Quiz: Jak to przeliterować?
1. Jak poprawnie przeliterujesz słowo „bee” (pszczoła)?
2. Jak wymawia się literę „I” w alfabecie angielskim?
3. Która litera jest NAJCZĘŚCIEJ używana w języku angielskim?
Wsparcie merytoryczne:
Beata Wysocka – metodyczka, trenerka umiejętności poznawczych, jogi i mindfulness dla dzieci, nauczycielka MBSR w trakcie certyfikacji. Z wykształcenia filolożka języka angielskiego i psycholożka. Zawsze pilnuje ważnych dla niej i dla Early Stage wartości – ekologii, NVC (non-violent communication, komunikacji bez przemocy), otwartości na różnorodność, a przede wszystkim cyfrowego i psychicznego dobrostanu dzieci i młodzieży. Jest współautorką podręczników do angielskiego dla uczniów Early Stage. W wolnych chwilach chodzi po górach i medytuje.
Źródła:
Medina, J. (n.d.). Brain rules: Key ideas to improve brain fitness. John Medina.