Z dystansem podchodzisz do głośnych teorii przekonujących, że słuchanie muzyki klasycznej znacznie podnosi poziom inteligencji, i to jeszcze przed narodzeniem? To rzeczywiście jedna ze słynniejszych kaczek dziennikarskich, ale ponieważ w każdej plotce jest ziarno prawdy, warto zastanowić się, jak słuchanie muzyki rzeczywiście wpływa na mózg człowieka. I czy muzyka do nauki angielskiego rzeczywiście może wspierać przyswajanie języka.
Jak muzyka (klasyczna i nie tylko) wpływa na mózg człowieka?
Teorie dotyczące rzekomego cudownego wpływu muzyki klasycznej na inteligencję nienarodzonych jeszcze dzieci oraz najmłodszych niemowląt zostały już wielokrotnie podważone. Oczywiście, w słuchaniu muzyki klasycznej przez kobiety w ciąży czy noworodki nie ma niczego złego, ale wiara w to, że aktywność ta znacząco wpłynie na kompetencje poznawcze dziecka i jego rozwój, jest złudna.
Nie oznacza to jednak, że muzyka dla nauki i rozwoju dziecka nie ma znaczenia. Jest to bowiem jedna z tych aktywności, które pobudzają obie nasze półkule mózgowe do działania. Stymuluje zarówno prawą — odpowiedzialną m.in. za kreatywne myślenie, oraz lewą — trzymającą nas w ryzach logicznego myślenia, odpowiadającą za nabywanie kompetencji językowych czy matematycznych.
Wykonywanie muzyki aktywuje w ludzkim mózgu praktycznie wszystkie znane procesy: percepcję, działanie, reprezentacje społeczne, emocje, uczenie się oraz pamięć.
A. Kuczyńska, Z. Kurkowski „Muzyka i jej oddziaływanie na organizm człowieka”
Muzyka jest wykorzystywana w nauczaniu języków już od lat 40. XX wieku. Pod koniec lat 70. powstała na przykład metoda o nazwie Sugestopedia. Zgodnie z jednym z jej założeń muzyka klasyczna na zajęciach wprowadzała przyjemną atmosferę, relaksowała uczniów, co przekładało się na wyniki edukacyjne.
Wzbudzone przez muzykę emocje pozytywnie wpływają na proces przyswajania wiedzy – generują efekty poznawcze, emocjonalne, motywacyjne i społeczne
M. Toporek „Muzyka jako skuteczne narzędzie wspomagające naukę języków obcych”
Muzyka sama w sobie nie sprawi być może, że staniemy się bardziej inteligentni, ale jako tło dla innych zadań naukowych, może okazać się dodatkowym stymulatorem przyczyniającym się do szybszego przyswajania informacji i skuteczniejszego ich zapamiętywania. Więcej o roli muzyki w rozwoju kompetencji poznawczych możesz przeczytać w naszym artykule: Czy muzyka pomaga w nauce?
Zobacz też:
Muzyka podczas lekcji angielskiego (i nie tylko) pozwala aktywować obie półkule mózgu.
Mity związane z uczeniem się języka i muzyką
Kolejnym mitem związanym z muzyką i nauką języka obcego jest przekonanie, że osoby uzdolnione muzycznie powinny szybciej „załapać” prawidłową „melodia” języka”. Nie tylko nie ma badań, które by tę teorię potwierdzały, ale też istnieje sporo ludzi, którzy mają tylko jedną z tych umiejętności – albo muzykalność, albo dobry akcent w obcym języku.
Dobry akcent i prawidłowa wymowa nie ma też wiele wspólnego z fizyczną blokadą w wymówieniu np. trudnych zgłosek. Tu akurat badacze są zgodni – problem z wymową w obcym języku jest kognitywny. Wiąże się z działaniem mózgu, nie aparatu mowy. Jako obcokrajowcy mamy problem w „skategoryzowaniu” sobie dźwięków obcego języka (np. angielski dźwięk „th” u Polaków może wpadać do kategorii „f” albo do „s”). Dźwięki, które znamy od dzieciństwa mogą się znacznie różnić od tych, których próbujemy się nauczyć – tak się dzieje w przypadku angielskiego i polskiego – stąd problemy z nauczeniem się wymowy.
Są osoby, które łatwiej przyswajają obcy akcent, inne mają z tym problem. Jednak nie ma obiektywnych przyczyn, które uniemożliwiałyby nauczenie się języka w stopniu zrozumiałym, z prawidłową wymową.
Muzyka do nauki angielskiego. Jak wykorzystać piosenki dla dzieci?
Skuteczna nauka bazuje na różnego rodzaju działaniach, pobudza odmienne obszary w mózgu, odbywa się różnymi kanałami. To szansa na efektywniejsze uczenie się i ochrona przed nudą, która jest największym wrogiem ucznia.
M. Toporek wymienia korzyści płynące z wykorzystywania muzyki do nauki języka obcego:
-
- wzbogacenie słownictwa – słowa z piosenek zapamiętujemy bez wysiłku,
- doskonalenie wymowy – nawet trudne angielskie słówka brzmią lepiej w melodii i łatwiej je powtórzyć,
- umiejętność rozumienia ze słuchu – dzięki piosenkom po angielsku, uczniom jest z czasem łatwiej odróżniać poszczególne słowa ze słuchu,
- świadomość międzykulturowa – z piosenek można niekiedy dowiedzieć się o mitach, historii, legendach, tradycjach, zwyczajach i przekonaniach panujących w danej kulturze,
- pozytywne wrażenia estetyczne – pozytywne wrażenia, to pozytywne emocje, a z pozytywnymi emocjami łatwiej przyswajać wiedzę,
- rozwój postawy autonomicznej – poznawanie naturalnego języka, piosenek tworzonych przez autentycznych użytkowników języka.
W przypadku maluchów coraz więcej rodziców przekonuje się, że piosenki świetnie sprawdzają się do nauki angielskiego. Wszelkiego rodzaju rymowanki, proste, rytmiczne piosenki (to ważne supermoce Early Stage!) pomagają uczyć się nowych słów, ale przede wszystkim pomagają oswoić się z melodią, rytmem języka, akcentem. Sprawdź nasze propozycje piosenek do nauki angielskiego, które możesz wykorzystać podczas domowych zabaw z dzieckiem: Najpopularniejsze piosenki dla dzieci po angielsku.
Chcesz sprawdzić, jak muzyka może działać na przyswajanie języka u dzieci? Włącz naszą piosenkę do nauki angielskiego (uwaga, wpada w ucho!).
I posłuchaj naszych piosenek do nauki angielskiego!
„Let’s Go To The Wood”:
„We Are Bees”:
„Frogs Are Here”
Zobacz też:
Muzyka do nauki języka angielskiego dla starszych uczniów
Nie jest jednak tak, że po kilku pierwszych latach nauki angielskiego muzyka znika z horyzontu. Także i starsi uczniowie w ciekawy sposób mogą ją wykorzystać podczas przyswajania nowego słownictwa.
-
- Piosenki do nauki angielskiego świetnie sprawdzają się jako materiał do domowych powtórek. W sieci znaleźć można wiele zagadnień opracowanych z wykorzystaniem piosenek.
- Samodzielne tłumaczenie tekstu piosenki, nawet jeśli na początku wymaga sporo wysiłku, to świetny sposób na poszerzanie zasobu leksykalnego, sprawdzenie się w translacji tekstu. Już samo słuchanie piosenki i próba jej zrozumienia bez spojrzenia na zapisany tekst wyczula nas na akcent, sposób wypowiedzi, intonację i wiele innych elementów, które dla sprawnego porozumiewania się po angielsku mają naprawdę spore znaczenie. Praca translatorska, szczególnie z ulubionymi numerami wybranych wokalistów, daje dużo satysfakcji, a jednocześnie stanowi jakąś formę rozrywki. To także ma niemałe znaczenie dla efektywności nauki.
- W końcu włączenie piosenek do nauki angielskiego to szansa na skuteczne przyswojenie idiomów, ale i sprawdzenie się we wskazywaniu konkretnych konstrukcji gramatycznych. Przyswajamy je skuteczniej, widząc je w praktycznym użyciu zamiast w sztucznie wypreparowanych na potrzeby podręcznika zdaniach.
Ale uwaga! Na co uważać przy wykorzystywaniu piosenek do nauki angielskiego?
Aby piosenki rzeczywiście służyły nauce języka, powinny:
-
- być jednym z elementów nauczania – słuchanie muzyki musi być równoważone przez inne aktywności,
- być dostosowane do poziomu językowego ucznia – np. zbyt trudne słownictwo zniechęci do nauki,
- być dostosowane do preferencji ucznia – maluchy lubią raczej radosne piosenki dla dzieci, młodzież doceni nieco mocniejsze brzmienia,
- mieć odpowiednie tempo i powtarzalność – co ułatwi włączanie się dzieci do śpiewania,
- mieć poprawny gramatycznie i stylistycznie tekst – warto sprawdzić to przed włączeniem muzyki dziecku.
Piosenki do nauki angielskiego dla dzieci, młodzieży i dorosłych
Muzykę do nauki angielskiego można wykorzystać także jako tło do pracy. Wiele osób bardzo lubi uczyć się przy włączonej muzyce. Badania kognitywne pozwalają zaś dzisiaj ustalić, jaki jej rodzaj jest korzystniejszy przy pracy z konkretnym materiałem. Według doktor Emmy Grey spokojna muzyka klasyczna poprawia naszą zdolność do skupienia i koncentracji. Tempo na poziomie 60/70 uderzeń na minutę to świetne tło do nauki matematyki.
Muzyka „w tle” pomaga w nauce angielskiego i innych przedmiotów.
Podobnie jest z nauką angielskiego czy przedmiotów ścisłych (tutaj przedział jest nieco szerszy: 50-80 uderzeń). Okazuje się, że wypracowania świetnie pisze się przy muzyce Katy Perry czy The Rolling Stones. „I Can’t Get No Satisfaction” świetnie pobudza pracę prawej półkuli. „Mirros” Justina Timberlake’a można za to włączyć wtedy, kiedy przyjdzie czas na powtórki z chemii czy biologii.
W końcu muzyka ma jeszcze jedną, bardzo cenną wartość dla procesu nauczania: zachęca do ruchu. Pop, rock, a także inne gatunki muzyki sprawiają, że dzieci automatycznie zaczynają podrygiwać, bujać się rytmicznie, a w końcu często i tańczyć (to ważna część metody nauczania w Early Stage). To bardzo dobrze, ponieważ ruch pobudza budowanie nowych połączeń neuronalnych w mózgu. Te zaś z kolei wpływają na nasze zdolności przyswajania i zapamiętywania informacji. Więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule pt. Dlaczego ruch jest ważny w nauce.
Zobacz też:
Źródła:
Kruczyńska A, Kurkowski ZM. Muzyka i jej oddziaływanie na organizm człowieka. Nowa Audiofonologia. 2013;2(3):24-29. DOI:10.17431/884007.
Toporek M. Muzyka jako skuteczne narzędzie wspomagające naukę języków obcych. Języki obce w szkole. 2023/2. DOI: 10.47050/jows.2023.2.53-60.
Gilakjani A.P., Ahmad M.R. Why is Pronunciation So Difficult to Learn? English Language Teaching. Vol. 4, No. 3; September 2011. DOI:10.5539/elt.v4n3p74.