Fonetyka angielska to nauka o artykulacji i intonacji tego języka. Jak ćwiczyć prawidłowy akcent? Co zrobić, aby dziecko dobrze mówiło po angielsku? Oczywiście, świetną wymowę da się osiągnąć zapisując się na angielski do Early Stage, ☺️ i to jak najwcześniej. Dzieciaki, które chodzą do nas od przedszkola lub pierwszej klasy świetnie sobie radzą z maturą, egzaminami, certyfikatami, a także ze swobodnym mówieniem po angielsku. Ale dość o nas!
Chcesz wiedzieć, jak ćwiczyć angielską wymowę?
W tym artykule omówimy najczęściej pojawiające się problemy z wymową angielską i pokażemy Ci skuteczne ćwiczenia, które pomogą je rozwiązać. A on top of that otrzymasz od nas listę znaków fonetycznych PDF (poniżej ⤵️), bez których trudno jest połapać się w meandrach angielskiej wymowy + listę PDF ze wskazówkami ⤵️ dotyczącymi najtrudniejszego dla Polaków elementu fonetyki angielskiej. Pamiętaj! Najważniejsze jest powtarzanie – częste, regularne i w niewielkich ilościach (spiralność to jedna z supermocy, którą wykorzystujemy w naszej metodzie w szkołach Early Stage), a także śmiałość w korzystaniu z języka.
Fonetyka angielska dla dzieci – czy to komuś potrzebne?
Fonetyka to dział nauki o języku, który zajmuje się brzmieniem i artykulacją danego języka. Skupia się ona na zrozumieniu zasad wymowy i na praktycznej artykulacji poszczególnych dźwięków. Jest ona niezwykle ważna w nauce języka z trzech powodów:
- Dzięki prawidłowej wymowie zwiększa się pewność siebie w komunikacji osób uczących się języka.
- Dzięki poprawnej wymowie można uniknąć wielu nieporozumień związanych z typowymi błędami językowymi.
- Znajomość zasad wymowy pozwala lepiej zrozumieć native speakerów.
Nauka fonetyki od najmłodszych lat jest niezwykle ważna – to właśnie wtedy rozwijają się aparaty artykulacyjne dzieci, więc łatwiej jest wyrobić dobre nawyki. To zaś jest ważne do nauczenia się poprawnej wymowy – teorii w fonetyce wcale nie jest super dużo, to praktyka (ćwiczenie wymowy poszczególnych głosek i zdań oraz powtarzanie – spiralność jest jedną z 12 supermocy Early Stage i ważnym elementem metody nauczania) jest najtrudniejsza i wymaga sporo czasu.
Zwróć więc uwagę, czy angielski w szkole jest na wystarczająco dobrym poziomie nie tylko pod względem ilości przerobionego materiału, ale i umiejętności językowych nauczyciela. W szkołach Early Stage każdy(-a) lektor(ka) przechodzi w procesie rekrutacji między innymi rozmowę po angielsku potwierdzającą jego/jej możliwości – również jeśli chodzi o akcent.
Nie możemy też zapomnieć o różnicach pomiędzy poszczególnymi językami. Nawet nauka fonetyki angielskiej będzie inna dla Polaków niż na przykład dla Hiszpanów. W zależności od tego, jakie zasady panują w danym języku ojczystym i jakie głoski są w nim obecne, a jakie nie, osoby posługujące się tym językiem będą miały inne trudności w nauce wymowy angielskiej.
Sprawdź też:
Fonetyka angielska – PDF-y do druku
Znaki fonetyczne są ustalone międzynarodowo i obejmują wszystkie języki. Poniżej możesz ściągnąć i wydrukować amerykańskie i brytyjskie znaki fonetyczne języka angielskiego w PDF:
Znajomość znaków fonetycznych przyda się podczas korzystania ze słownika; zapis fonetyczny pozwala również „połapać się” w niuansach wymowy języka angielskiego oraz w różnicach między amerykańską i brytyjską odmianą angielskiego.
Czyli w skrócie: Staraj się nie zapisywać wymowy angielskiej za pomocą polskich głosek.
Jak czytać angielskie znaki fonetyczne?
Krótka ściąga wymowy angielskich samogłosek, opisująca ich wymowę:
Najczęstsze problemy, z jakimi spotykają się dzieci uczące się angielskiego
Jak wygląda nauka fonetyki angielskiej dla dzieci z Polski? Jakie są najczęściej popełniane błędy językowe i z jakimi problemami muszą się mierzyć? Oto najważniejsze z nich:
- Dźwięki th (/ð/ i /θ/) nie występują w języku polskim, więc sprawiają dzieciom (i dorosłym) wiele problemów… do tego stopnia, że problem z ich wymawianiem stał się niegdyś motywem reklamy jednego z operatorów telefonicznych. Znaleźliśmy ją w odmętach Internetu specjalnie dla Ciebie.⤵️
- Kolejnym problemem jest pewna naleciałość z francuskiego – w języku angielskim często nie wymawiamy pewnych liter, co nie zdarza nam się w języku polskim. Przykładami mogą tutaj być słowa takie jak: climb /klaɪm/ czy debt /dɛt/.
- Problemy z nauką fonetyki j. angielskiego często wynikają też z różnic między angielskim amerykańskim a brytyjskim. W szkołach dzieci zazwyczaj uczone są odmiany brytyjskiej, jednak w wolnym czasie konsumują sporo materiałów (seriali, bajek, piosenek, itp.) amerykańskich, co może powodować dezorientację lub mieszanie wariantów wymowy i poszczególnych słów. Nie wspominając nawet o australijskiej odmianie angielskiego, na którą można się natknąć w popularnych bajkach „Bluey” czy serial dla starszych dzieci „The Inbestigators” (oczywiście, jeśli dziecko ogląda je w oryginale).
- Kłopot sprawia też ubezdźwięcznianie końcowych spółgłosek (a raczej jego brak). W języku polskim ostatnia spółgłoska zawsze jest bezdźwięczna, np. w polskim słowie „sad” normalnie wymawiamy na końcu /t/. W języku angielskim, zależy to od poprzedzającej ją głoski. Wyglądające identycznie na papierze słowo sad (smutny) po angielsku ma na końcu dźwięczne /d/, niezależnie od wariantu wymowy. Tym razem (surprise, surprise!) trudność sprawia wyraz, którego końcówkę czyta się dokładnie tak, jak się pisze (d to /d/).
Dodatkowe trudności w opanowaniu fonetyki języka angielskiego mogą też wynikać z drobnych różnic w akcencie czy intonacji. Ten język jest o wiele bardziej melodyczny, co może sprawiać dziecku kłopot (tutaj przydają się piosenki!).
Oprócz tego o naturalnym akcencie decydują często niuanse. Na przykład, dźwięki /t/ i /d/ występują zarówno w języku polskim, jak i angielskim, ale wymawiamy je, dotykając językiem innych części jamy ustnej zębów w przypadku polskich głosek i grzbietu zębodołowego , czyli miejsca na podniebieniu za zębami w przypadku angielskich. Nie jest to jednak wielki problem z wymową i nie wywoła nieporozumień.
Ćwiczenia na wymowę angielską
Jakie ćwiczenia sprawdzą się w nauce fonetyki i wymowy angielskiej? Przede wszystkim takie, które łączą to z dobrą zabawą. Do skutecznych sposobów należą, niewątpliwie:
- Gry fonetyczne:
- Ćwiczenia słuchowe:
- minimal pairs, czyli pary minimalne,
- piosenki.
https://youtu.be/Plz2TObbSyM?feature=shared
Przygotowaliśmy też dla Ciebie kilka przykładów ćwiczeń – zerknij niżej.
Tutaj nasz wspaniały Sean pomaga prawidłowo wymówić dźwięk, który w zapisie występuje jako „ng”, a czyta się go: /ŋ/. W języku polskim mamy niemal identyczną głoskę, np. w wyrazie „bank”.
Aby ją poćwiczyć, powtarzaj zdania z Seanem! ⤵️
Dla ułatwienia, tutaj je spisujemy po kolei:
- a dancing king,
- a shining ring,
- a blooming spring,
- a dangling string,
- a white fang,
- a big bang,
- a youth gang,
- and a boomerang.
Fajnym pomysłem będzie też śpiewanie piosenek zawierających ten dźwięk. Na przykład:
- „Dancing queen” – Abba,
- „The Long and Winding Road” – The Beatles
- „Sing” – Ed Sheeran
- „Ring of Fire” – Johnny Cash
Sprawdź też:
Łamańce językowe
- How much wood would a woodchuck chuck if a woodchuck could chuck wood?
- Nine nice night nurses nursing nicely.
- Fred fed Ted bread, and Ted fed Fred bread.
- Six sleek swans swam swiftly southwards.
- Cooks cook cupcakes quickly.
- Four furious friends fought for the phone.
- Thin sticks, thick bricks.
- Fuzzy Wuzzy was a bear. Fuzzy Wuzzy had no hair. Fuzzy Wuzzy wasn’t very fuzzy, was he?
- Peter Piper picked a peck of pickled peppers.
- Which wristwatches are Swiss wristwatches?
- A skunk sat on a stump and thunk the stump stunk, but the stump thunk the skunk stunk.
Więcej łamańców znajdziesz tutaj:
Tongue Twisters – jak łamańce językowe pomagają w nauce języka angielskiego?
Fantastyczne rymowanki i wierszyki przygotowała Agnieszka Gajewska, metodyczka Early Stage:
Rymowanki dla dzieci do nauki języka angielskiego
Gry fonetyczne i ćwiczenia słuchowe
Gra w karty obrazkowe:
- Stwórz karty z obrazkami przedstawiającymi różne przedmioty, zwierzęta i osoby. Każdy obrazek powinien odpowiadać konkretnemu dźwiękowi.
- Dziecko losuje kartę i wymawia nazwę przedmiotu znajdującego się na obrazku.
Simon says z dźwiękami:
- Graj w Simon says, dodając polecenia związane z dźwiękami, np. „Simon says, say /s/”.
I spy z dźwiękami:
- Graj w I spy, używając dźwięków zamiast liter, np. „I spy with my little eye something that starts with /b/”.
Minimal pairs:
- Ćwicz z dzieckiem rozróżnianie dźwięków poprzez pary minimalne, np. ship vs. sheep, bat vs. bet.
- Używaj obrazków lub przedmiotów, aby zilustrować różnice – to świetna mnemotechnika, ułatwiająca zapamiętywanie (wykorzystuje pamięć wzrokową)
- #Bonus: Możesz pobrać i wykorzystać fiszki, które pozwolą Tobie i Twojemu dziecku poćwiczyć problematyczne dla Polaków słówka.
Sprawdź też:
- Angielski w domu — darmowe gry i zabawy językowe
- Zabawa angielskim — nie ograniczaj się!
- Let’s play! Nauka angielskiego przez zabawę
Narzędzia i zasoby wspomagające naukę fonetyki angielskiej
Ćwiczyć fonetykę możesz na wiele sposobów – korzystając z odpowiednich podręczników, książek z ilustracjami, kart obrazkowych. Przyjrzyjmy się wszystkim z nich!
Aplikacje mobilne
Które aplikacje do nauki języka angielskiego pomogą Ci lub Twojemu dziecku poćwiczyć wymowę? My polecamy:
- ABCmouse,
- Phonics Hero,
- Reading Eggs.
Wszystkie powyższe aplikacje zawierają interaktywne ćwiczenia fonetyczne dla dzieci. Dodatkowo polecamy korzystać z narzędzi online, takich jak strona IPA to Phonetics czy słowniki online z wymową – nie zawierają one co prawda ćwiczeń, ale pomogą Ci zweryfikować wymowę poszczególnych słówek. Strony tego typu nie tylko wyświetlają zapis fonetyczny wpisanych wyrazów, ale również dają Ci możliwość odsłuchania jego wymowy zarówno w angielskim brytyjskim, jak i amerykańskim.
Sprawdź też:
- Microlearning w nauce angielskiego dziecka
- Aplikacje przydatne do tworzenia fiszek
- Jak pomóc dziecku w nauce? Mnemotechniki, fiszki, notatki graficzne
Materiały audiowizualne
Możesz również skorzystać z filmów i piosenek edukacyjnych na YouTube, takich jak:
- oczywiście Early Stage!
- Super Simple Songs,
- Little Baby Bum.
Pomogą one Twojemu dziecku osłuchać się z językiem. Audiobooki również sprawdzą się tu wyśmienicie, jednak mamy co do nich jedno „ale” – musisz znaleźć audiobooki dla dzieci z wyraźną, poprawną wymową, nagrywane przez profesjonalnych i doświadczonych lektorów.
Książki i karty obrazkowe
Dobrym pomysłem będzie również zainwestowanie w książki, najlepiej takie, które zawierają dużo obrazków i rymowanki. Jakie książki wybrać? Polecamy lekturę kilku artykułów naszym blogu:
- Książki po angielsku dla dzieci – które wybrać dla swojego dziecka?
- Książki dla najmłodszych „czytelników”
- Język angielski w domu – jak wykorzystać książki do zabawy z angielskim?
Porady na rodziców
Na koniec, mamy dla Ciebie kilka rad dotyczących nauki fonetyki języka angielskiego. Po pierwsze, wspieraj dziecko – chcesz podążać śladami growth mindset, czyli nastawienia na rozwój, w którym nauka to proces a błędy nie są niczym złym – wręcz przeciwnie, są okazją do nauki.
Pierwszak musi czuć, że popełnianie błędów jest OK, że ważniejsze od ładnie wykaligrafowanych literek jest to, że podjął się wyzwania, zrobił coś po raz pierwszy i że poczuł z tego powodu radość, wewnętrzną satysfakcję.
Tonia Bochińska, współwłaścicielka i CEO Early Stage
Możesz również wykorzystywać sytuacje z życia codziennego do ćwiczenia fonetyki angielskiej, prosząc dziecko o wymawianie nazw przedmiotów, z których w danej chwili korzystasz, np. podczas gotowania.
Nauka wymowy to długotrwały proces wymagający wyrobienia w sobie mocnych nawyków – nawet jeżeli znasz zasady fonetyki na wylot, to nie znaczy, że z automatu będziesz w stanie mówić z nienagannym akcentem brytyjskim czy amerykańskim. Dlatego bądź cierpliwy(-wa)!
Sprawdź też: