Nerwica w wieku dziecięcym to coraz bardziej powszechny problem. Szacuje się, że może dotyczyć nawet co piątego dziecka. W czasach, w których dorośli pędzą, denerwują się, mają wiele spraw na głowie i ciągłe poczucie niedoczasu, dzieci też narażone są na spory stres i presję. Spędzają dużo czasu w szkole, nie tylko na programowych lekcjach, ale i w świetlicach, czy na zajęciach dodatkowych. Ciągły pośpiech i napięcie powodują u nich zdenerwowanie, a czasem nawet lęk przed sprostaniem wymagań współczesnego świata. Kiedy mamy do czynienia z chorobą, a kiedy jest to przemijający epizod lękowy? Jak rozpoznać chorobę w początkowym jej stadium oraz jak pomóc dziecku z tym problemem zdrowotnym? Na te i inne pytania warto znać odpowiedź.
Czym jest nerwica?
Nie jest to wyodrębniona jednostka chorobowa, a nazwa potoczna wielu zaburzeń o podłożu lękowym. Strach to naturalne, fizjologiczne zjawisko mające na celu ochronę przed ogólnie pojętym niebezpieczeństwem. Jeśli jednak lęk staje się nasilony nieproporcjonalnie do bodźca, trwa długo i zaburza naturalne funkcjonowanie dziecka, wtedy mówimy o zaburzeniach na podłożu lękowym, czyli powszechnie znanej nerwicy. Jest to stan, w którym należy rozważyć pomoc specjalisty. Zanim jednak się do niego zwrócimy powinniśmy spróbować pomóc dziecku, zapewniając mu spokój i stabilizację.
Przyczyny nerwicy u dzieci
Nerwica u dzieci wiąże się z brakiem umiejętności wyrażania uczuć oraz reagowaniem lękiem na pojawiający się stres. Duże znaczenie ma więź dziecka z rodzicami. Jeśli nasza pociecha postrzega nas jako wymagających opiekunów, może bać się, że nie spełni naszych oczekiwań. Chce, abyśmy byli z niej zadowoleni, stara się więc i denerwuje, gdy coś jej nie wychodzi. Jeśli jesteś wymagającym rodzicem i często krytykujesz swoje dziecko, uważaj, bo może to przynieść efekt odwrotny do zamierzonego. Dziecko, zamiast “poprawić” swoje zachowanie, chcąc sprostać oczekiwaniom, może zamknąć się w sobie, skutkiem czego może rozwinąć się u niego nerwica. Gdy zauważamy u naszej pociechy tego rodzaju zachowanie, powinniśmy zadbać o dziecko – otoczyć je opieką, aby czuło się kochane i akceptowane, nawet wtedy, gdy ma gorszy czas.
Drugą, równie często spotykaną przyczyną zaburzeń lękowych u dzieci jest częsta zmiana środowiska oraz spowodowany tym brak możliwości aklimatyzacji. Jeśli często się przeprowadzamy, co nie jest dziwne w dzisiejszym świecie, zwróćmy baczną uwagę na dziecko, czy przypadkiem nie ma objawów lękowych. Brak znajomych twarzy w szkole czy przedszkolu niestety jest bardzo odczuwalny przez maluchy, które czują się wyobcowane. Jeśli planujecie zmianę miejsca zamieszkania, przygotujcie na to dziecko odpowiednio wcześnie.
Trzecią przyczyną zaburzeń nerwicowych u dziecka może być śmierć bliskiej mu osoby, czy nawet ukochanego zwierzaka. Nie lekceważmy więc długotrwałego smutku malucha po takim wydarzeniu, bowiem może być to sygnał rozwijającej się u niego nerwicy.
Jak rozpoznać zaburzenia nerwicowe u dziecka?
Nerwica u dzieci może dotyczyć już dwu- i trzylatków. Zazwyczaj pojawiają się u nich problemy ze snem, nadmierna płaczliwość oraz strach przed tym, że stracą bliskich z pola widzenia. Ostatnie opisane zjawisko nosi nazwę lęku separacyjnego. Utrzymujący się długotrwale powinien wzbudzić niepokój rodziców. Czasami dziecko ma też osłabiony apetyt, jest apatyczne oraz zdarza mu się moczyć w nocy.
Zaburzenia lękowe u dzieci cztero- i sześcioletnich wyglądają inaczej, bowiem dziecko jest na innym etapie rozwoju. Jego układ nerwowy jest bardziej dojrzały, a nerwica może dawać o sobie znać pod postacią tików nerwowych. Jeśli Twoje dziecko zaczyna się jąkać, sprawia trudności wychowawcze, nie chce chodzić do szkoły, to sygnał, by poszukać fachowej pomocy u psychologa lub psychiatry dziecięcego.
Nerwica u nastolatków przybiera postać częstych buntów objawiających się wagarami w szkole oraz problemami wychowawczymi, które zazwyczaj zgłaszane są przez nauczycieli. Ponadto, młody człowiek może odczuwać te same objawy, które towarzyszą osobom dorosłym np. bóle żołądka, kołatania serca, duszność, męczliwość, bezsenność czy mdłości.
Jak leczyć nerwicę u dzieci?
Leczeniem zaburzeń lękowych u dzieci zajmuje się psychiatra. Jest to proces długotrwały i wymagający cierpliwości, zarówno ze strony rodzica, jak i dziecka. Specjalista musi najpierw ustalić przyczynę złego stanu zdrowia dziecka, aby mu pomóc. Czasami niezbędna jest terapia całej rodziny, jeśli przyczyną są trudności wychowawcze, z którymi rodzice nie są w stanie uporać się samodzielnie.
Czy zaburzenia lękowe można wyleczyć?
Zaburzenia nerwicowe są w pełni wyleczalne. Ważne jest, aby były zauważone odpowiednio wcześnie, wtedy terapia jest krótsza, a jej efekty są zauważalne wcześniej. Miejmy jednak świadomość tego, że dziecko, u którego zdiagnozowano nerwicę, pozostaje całe życie podatne na jej nawrót. Ważna jest więc nie tylko farmakoterapia, ale i radzenie sobie z emocjami. Dbajmy też o dobre relacje z naszymi pociechami od ich najmłodszych lat, aby mogły i chciały przyjść do nas z każdym swoim problemem. Nie ma nic ważniejszego niż poczucie akceptacji ze strony najbliższych.
Zdjęcie: Pixabay| Pexels