Czy raz wyuczony język obcy zostaje z nami już na zawsze bez względu na okoliczności? Czy możemy niepostrzeżenie tracić umiejętność komunikowania się w języku, którego nauka kosztowała nas tak wiele wysiłku, zaangażowania, czasu i motywacji? Dowiedz się, czym dla mózgu jest język obcy i jak radzić sobie z jego doskonaleniem.
Ile trwa nauka języka obcego?
Specjaliści zajmujący się badaniami dotyczącymi nauki języków od lat starają się oszacować, ile czasu trwa opanowanie umiejętności komunikowania się w języku obcym na zadowalającym poziomie. Wszystkie ich obliczenia należy jednak traktować wyłącznie orientacyjnie, jako swego rodzaju ramy czasowe, w których też nie zawsze musimy się zmieścić.
Warto pamiętać, jak wiele indywidualnych czynników wpływa na tempo przyswajania obcej gramatyki, słownictwa czy akcentu oraz o tym, jak potężny wpływ na naukę języka obcego ma nasze zaangażowanie, motywacja i systematyczność. Nie można oczywiście zaprzeczyć, że jednym umiejętność posługiwania się obcym językiem przychodzi odrobinę łatwiej, niż innym. Nie zawsze jednak wiąże się to ze specjalnymi predyspozycjami, częściej jest to wyjątkowo ciężka praca włożona w otaczanie się obcym językiem i systematyczny kontakt z nim poprzez zajęcia dodatkowe, obcojęzyczne filmy czy prasę, a także znajomość z osobą biegle posługującą się tym językiem. Osoby świetnie mówiące w języku angielskim zaczynają najczęściej naukę w bardzo młodym wieku. Kursy językowe dla dzieci, a w późniejszym czasie dla dorosłych, stają się stałym elementem ich planu tygodnia.
Co ważne, nauka języka tak naprawdę nigdy się nie kończy. Nawet naszej ojczystej mowy uczymy się przecież przez całe życie. Nieustannie doszkalamy się w poprawnej wymowie, poznajemy nowopowstałe słowa, niekiedy po studiach lub dzięki pracy zawodowej zaczynamy korzystać ze specjalistycznego słownictwa. I to tylko w języku ojczystym!
Trudno więc sądzić, że nawet kilkuletni kontakt i nauka języka obcego sprawi, że poznamy go w stu procentach. Oczywiście, przyswoimy język na wysokim lub nawet bardzo wysokim poziomie, ale zawsze w jakimś stopniu pozostanie dla nas nie do końca odkryty – warto więc zachować w sobie ciekawość oraz chęć do nieustannego podnoszenia swoich kwalifikacji językowych.
Czy można zapomnieć język obcy?
Czy możemy zapomnieć, jak się mówi po angielsku, mimo iż uczyliśmy się języka przez lata? A może z nauką języka obcego jest jak z jazdą na rowerze? Otóż nie do końca. Komunikowanie się w języku obcym to umiejętność, którą musimy pielęgnować, stale z niej korzystając. Aby uniknąć obniżenia się poziomu opanowania danego języka, należy mieć z nim systematyczny kontakt i dbać zarówno o umiejętność mówienia, jak i rozumienia tego, co słyszymy. Niestety, nie są one dane nam raz na zawsze. Język obcy jak najbardziej można zapomnieć, różnice dotyczą jedynie tego, jak szybko się to stanie i jakie szkody spowoduje dłuższy brak kontaktu z językiem.
Co się dzieje, gdy nie szlifujemy języka obcego?
Zastanówmy się, co dzieje się, gdy nie szlifujemy języka obcego. Jeśli w pewnym momencie porzucamy kontakt z nim, bo kończymy szkołę, wracamy z zagranicy, rezygnujemy z kontaktu z obcojęzycznymi znajomymi i zaczynamy korzystać z dubbingowanych wersji filmów, umiejętność posługiwania się językiem obcym staje się nam niejako niepotrzebna. Mimo iż niegdyś świetnie posługiwaliśmy się językiem angielskim, powoli tracimy tę umiejętność.
Podczas systematycznej nauki angielskiego mózg wykształca swego rodzaju ścieżki (połączenia synaptyczne), odpowiedzialne za rozumienie i umiejętność wysławiania się w tym języku. U osób biegle posługujących się językiem są to prawdziwe autostrady i drogi szybkiego ruchu, dzięki którym mówienie w języku obcym nie stanowi dla nich najmniejszej trudności. Jeśli jednak przestaniemy z tych dróg korzystać, zaczynają one powoli zanikać. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta – nasz mózg oszczędnie gospodaruje pamięcią, pozostawiając nam do dyspozycji tylko to, co uznaje za potrzebne. Jeżeli więc od dawna nie używamy już słownictwa w języku obcym, zaczyna się powolne czyszczenie dysku pamięci.
Gdy uczymy się języka – zarówno ojczystego, jak i obcego – najpierw rozumiemy, choć jeszcze trudno jest nam się wypowiedzieć, a następnie osłuchawszy się z wymową i gramatyką, wypracowujemy umiejętność mówienia. Zanikanie zdolności językowych to podobny, choć odwrotny proces. W pierwszej kolejności zauważamy trudności w mówieniu i choć wciąż jeszcze rozumiemy gagi z ulubionego serialu w języku angielskim, nie bylibyśmy już w stanie opowiedzieć ich znajomemu z Wielkiej Brytanii.
Jak ćwiczyć język obcy, by go nie zapomnieć?
Utraty zdolności posługiwania się językiem obcym można oczywiście uniknąć. Tak jak w przypadku dbania o kondycję fizyczną, niezbędne okażą się ćwiczenia i zaangażowanie. Jest kilka dobrych sposobów na to, by zachować umiejętność biegłego posługiwania się językiem. Poniżej przedstawiamy kilka z nich. Pamiętaj, że ćwiczenie języka może być świetną zabawą, dzięki której nawet nie zauważysz, że systematycznie maszerujesz ścieżkami, o których mówiliśmy.
Pielęgnuj znajomość języka angielskiego poprzez:
– Kursy języka angielskiego i konwersacje
– Oglądanie filmów i seriali po angielsku
– Czytanie obcojęzycznej prasy i literatury
– Kontakt z osobami, które również posługują się językiem angielskim (znajomi, zagraniczni klienci)
– Korzystanie z fiszek językowych
– Spotkania z lektorem języka angielskiego
– Sesje internetowe z native speakerem
Nauka języka angielskiego to szansa na zyskanie niezmiernie przydatnych kompetencji. Warto jednak pamiętać o tym, że w pielęgnowaniu umiejętności językowych bardzo ważna jest systematyczność i stałe pozostawanie w kontakcie z językiem.
Zdjęcie: Helena Lopes | Unsplash