Początek roku kalendarzowego to dla maturzystów ostatni dzwonek na zaplanowanie i rozpoczęcie powtórek przed przystąpieniem do egzaminu dojrzałości. Jeśli po przeczytaniu tego zdania obudziły się w Twoim brzuchu motyle – oznacza to, że albo to Ty w tym roku przystąpisz do matury, albo jesteś rodzicem maturzysty. Zgadza się? 🙂 Być może myśl o egzaminach nie powoduje euforii na starcie, jednak z dobrym planem finał może być naprawdę ekscytujący! Dlatego przygotowaliśmy kilka wskazówek na to, jak zaplanować i efektywnie wykorzystać najbliższe tygodnie, aby doszlifować swoje umiejętności, które będą weryfikowane podczas matury z języka angielskiego.
Dobry plan to klucz do maturalnego sukcesu
Matura z języka angielskiego już niebawem – jak dobrze wykorzystać najbliższy czas? Przede wszystkim przejrzyj dokładnie materiał leksykalny i gramatyczny. Zastanów się, które ćwiczenia z arkusza maturalnego sprawiają Ci najwięcej trudności i rozpisz sobie plan działania.
Kiedy, ile czasu i gdzie będziesz powtarzać materiał?
Rozważ prowadzenie dziennika, w którym zapiszesz konkretne dni, godzinę i czas, który chcesz przeznaczyć na powtórki z języka angielskiego oraz miejsce, gdzie będziesz się uczyć. Dokładne zaplanowanie wspomnianych szczegółów pozwoli na uniknięcie prokrastynacji, czyli przekładania nauki na inny dzień czy godzinę. Będzie to również pomocne w zmotywowaniu się do działania! Canva.com może okazać się pomocnym narzędziem do stworzenia takiego dziennika. Przykładowy, edytowalny planner możesz pobrać, klikając w poniższy obrazek. 🙂
Co dokładnie będziesz powtarzać?
Wpisz do swojego dziennika konkretne tematy i zagadnienia gramatyczne, które będziesz w danym czasie powtarzać. Przygotuj wcześniej materiały, żeby nie tracić czasu, zaplanowanego na naukę, na poszukiwanie materiałów.
Dla przykładu:
– gramatyka: jeden dzień w tygodniu;
– poszczególne części egzaminu: jeden dzień w tygodniu;
– słownictwo: codziennie (np. podczas śniadania możesz przeglądać fiszki, czyli dwustronne karteczki typu pytanie-odpowiedź, czy wcześniej przygotowane przez siebie mapy myśli).
O czym warto pamiętać w przygotowaniach do matury z angielskiego?
Przygotowania do matury warto potraktować w kategoriach treningu. Aby ze spokojem zmieścić się w egzaminacyjnym czasie, dobrze jest odnaleźć swój rytm. Aby to osiągnąć:
Trenuj rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych
Zapoznaj się ze strukturą egzaminu i sprawdzaj, ile czasu zajmuje Ci wykonywanie poszczególnych typów zadań. Dzięki temu oswoisz się z formą egzaminu i będziesz mieć rozeznanie, ile w przybliżeniu potrzebujesz czasu na każdą część. Taka swoboda da Ci więcej spokoju i pewności siebie podczas samej matury.
Prace pisemne pisz ręcznie
Pamiętaj, że pisanie na klawiaturze to nie to samo, co pisanie odręczne. Może okazać się, że to, co piszesz odruchowo na klawiaturze, nie będzie dla mózgu tak oczywiste do napisania ręcznie. Oprócz tego tradycyjne pisanie trwa nieco dłużej. Dlatego rozgrzej porządnie rękę przed egzaminem, żeby czuwać nad poprawną pisownią i czasem.
Miej aktywny kontakt z językiem angielskim w codziennych sytuacjach
Nasze mózgi to sprytne “urządzenia” 🙂 Mają “pod ręką” informacje, z których najczęściej korzystają, a te, z których rzadziej, spychają na dalszy plan. Dlatego, aby być w językowym flow, znajdź sposób na to, aby mieć codzienny kontakt z angielskim. Ważne jednak, aby ten kontakt był aktywny. Jak to zrobić?
Słuchaj podcastów, e-booków, TedTalks. Oglądaj filmy w wersji anglojęzycznej, czytaj artykuły i blogi po angielsku. Aby te czynności przyniosły lepsze efekty, po wysłuchaniu czy przeczytaniu napisz 3 rzeczy, które zapamiętałaś/łeś:
– Napisz recenzję filmu, artykuł, mail, list, etc. stosując się do konkretnych egzaminacyjnych wymagań (liczba słów, odpowiedni styl, itd.)
– Podziel się z kolegą/koleżanką – what you liked most and least about the film, article, etc.
– Napisz wszystkie fakty, wydarzenia, cechy postaci, które udało Ci się zapamiętać (tzw. Brain Dumps). Napisz jak najwięcej szczegółów – da Ci to więcej pewności siebie podczas wykonywania zadań na słuchanie i czytanie.
– Podsumuj w trzech zdaniach to, co usłyszałaś czy przeczytałeś, następnie przeczytaj tekst/wysłuchaj nagranie jeszcze raz i napisz hasłami, czego dotyczy pierwsza część tekstu/nagrania, druga i kolejne. Wszystkie te zabiegi pomogą Ci w lepszym rozumieniu tekstów egzaminacyjnych.
Pisz your daily journals in English – podsumuj swój dzień, napisz, co się wydarzyło. Kogo spotkałaś/łeś, co Cię zaskoczyło lub zdenerwowało. Co zjadłaś/łeś, gdzie i jak planujesz spędzić weekend, itd. Spróbuj odtwarzać słownictwo i struktury gramatyczne, które wcześniej powtarzałaś/łeś.
Komentuj posty swoich ulubionych twórców w social mediach – wykorzystuj swój ekwipunek językowy w realnych sytuacjach. To również wzmocni Twoje umiejętności i doda Ci pewności siebie.
Zadbaj o siebie
Pamiętaj, że aby osiągać satysfakcjonujące rezultaty (nie tylko w nauce), potrzebujesz zadbać o swoje zdrowie. Zarywanie nocy, stres i śmieciowe jedzenie osłabią Twoje zdolności, a masz przecież inny cel! Oto prozdrowotna taktyka, z którą polecamy zaprzyjaźnić się już na całe życie.
Dobra dieta i nawadnianie
Zadbaj o spożywanie odpowiedniej ilości węglowodanów, najlepiej tych pełnoziarnistych. Jedz dużo warzyw i owoców oraz troszkę gorzkiej czekolady, pij świeże soki. Pamiętaj o produktach bogatych w kwasy omega-3 (m.in. ryby, orzechy i nasiona) – może warto rano do śniadania wypić łyżeczkę oleju z pestek czarnej porzeczki? Dobre tłuszcze poprawiają możliwości zapamiętywania, zwiększają zakres przyswajania wiedzy i ułatwiają jej utrwalanie. I oczywiście pij dużo wody, której mózg podczas nauki bardzo potrzebuje – zadbaj o swój organizm od środka.
Odpowiednia ilość snu
Sen jest nam potrzebny do dobrego funkcjonowania zarówno fizycznego jak i umysłowego. National Sleep Foundation (amerykańska organizacja non-profit, która zajmuje się badaniem snu) rekomenduje od 7-9 godzin snu na dobę. Pamiętaj, że melatoniny (czyli hormonu nazywanego również hormonem ciemności, który wywołuje sen), w ciągu dnia nie ma w naszym organizmie. Najwięcej mamy jej od godziny 23 do 3 nad ranem. Warto zatem chodzić spać wcześniej, aby zapewnić sobie jak najlepszą jakość snu, która jest niesamowicie ważna dla koncentracji uwagi i pamięci.
Aktywność fizyczna i przyjemności
Ruch sprawia, że dotleniasz mózg, a wydzielanie endorfin poprawia nastrój i redukuje poziom stresu. Już zwykły spacer to wspaniały BRAIN BREAK, który wzmocni zapamiętanie materiału, który przed chwilą powtórzyłaś/łeś.
Ruch może pomóc nam “oszukać” nasz mózg, gdy czujemy się przygnębieni i mamy poczucie tego, że coś nam nie wychodzi. Aktywność fizyczna wyzwala w nas poczucie satysfakcji i spełnienia. Z jednej strony wpływają na to wydzielające się po treningu endorfiny (czyli hormony szczęścia), a z drugiej strony pomaga w tym schemat: zmęczyliśmy się = wykonaliśmy pracę = jesteśmy szczęśliwi 🙂 Dobrą sztuczką na oszukanie swojego mózgu jest również unoszenie kącików ust jak do uśmiechu, nawet gdy wcale nam nie jest do śmiechu!
Zadbaj o swój spokój i dobry nastrój
Strategia oddechu 316
Proste ćwiczenie relaksujące ciało i umysł: przez 3 sekundy weź głęboki oddech, przytrzymaj oddech na sekundę, a przez 6 sekund wydychaj powietrze. Powtarzaj te kroki kilkukrotnie – gdy opanujesz tę technikę oddychania, będzie Ci łatwiej zmierzyć się z sytuacją stresową jaką jest egzamin 🙂
Ćwiczenia uważności (mindfulness)
Jest to sposób na radzenie sobie ze stresem poprzez trening oddychania – niemyślenie o wczoraj i o jutrze – tylko o tym, co jest tu i teraz. Oddech może Ci pomóc w odzyskaniu równowagi między ciałem a umysłem. Możesz uczyć się oddychania w każdym miejscu i o każdej porze (wpisz sobie do journal, kiedy masz zamiar trenować), samodzielnie bądź w towarzystwie, podczas słuchania muzyki, jedzenia czy spaceru – uczysz się w ten sposób obserwowania, jak ciało reaguje na oddech.
Takie ćwiczenia mogą Ci pomóc w redukcji stresu, koncentracji, efektywniejszym utrwalaniu materiału i przede wszystkim podczas pisania egzaminu. Polecamy Moc Góry z książki “Daj mi przestrzeń i bądź blisko” (do wysłuchania TUTAJ). Wzmacnia poczucie własnej wartości, jest afirmacją siły umysłu: ja mogę, ja potrafię.
Ćwiczenia relaksujące z poziomu ciała
Oto proste ćwiczenie, które możesz wykonywać w momentach, gdy odczuwasz stres i napięcie. Naprzemiennie napinaj i rozluźniaj całe ciało – zrób kilka takich powtórzeń. Ta czynność pomaga w fizycznym rozluźnieniu i dotlenieniu organizmu.
Ujarzmianie strachu
Gdy strach przedmaturalny Cię opanuje, przeprowadź z nim wewnętrzny dialog. Nazwij go jakoś zabawnie – w ten sposób zaczniesz go oswajać, przygarniesz ‘tremę’, która może zacząć być Twoim sprzymierzeńcem. Pamiętaj, że dobra trema sprawia, że ciało pozostaje w dobrym napięciu i koncentracji. Dzięki odpowiedniej dawce kortyzolu, który jest odpowiedzialny za reakcję stresową, szybciej docierają do naszego ciała bodźce, a to mobilizuje do działania. W odpowiednim stężeniu kortyzol jest nam potrzebny – ważne jednak, aby nie przejął nad nami kontroli. Stąd tak ważne są ćwiczenia relaksacyjne oraz odpowiednia ilość snu – pomagają w utrzymaniu kortyzolu na zdrowym poziomie.
Pytania, które warto sobie zadać w sytuacji stresowej:
Może się zdarzyć, że mimo starań, “zaleje” Cię stres. W takiej sytuacji zadaj sobie kilka pytań (racjonalizacja), które utwierdzą Cię w przekonaniu, że jesteś gotowa/y do egzaminu:
Czy utwalałem/utrwalałam materiał leksykalny i gramatyczny?
Czy działałem/działałam zgodnie z planem?
Czy trenowałem / trenowałam ćwiczenia z arkusza egzaminacyjnego?
Czy zadbałem/zadbałam odpowiednio o siebie?
To przykładowe pytania, które możesz sobie zadać w takiej sytuacji. Oczywiście możesz stworzyć własną listę pytań, które pomogą Ci utwierdzić się w przekonaniu, że zrobiłaś/łeś wszystko, co było możliwe, aby odpowiednio przygotować się do egzaminów. Po odpowiedzeniu sobie na tego typu pytania zdasz sobie sprawę, że jesteś gotowa / gotów. 🙂 Od razu wejdziesz w tryb zadaniowości i pozytywnego myślenia. 🙂
Spotkania rówieśnicze i tak zwane grupy wsparcia
Zamiast solo możesz stworzyć z najbliższymi koleżankami / kolegami maturzystami ‘stowarzyszenie’, podczas którego wspólnie będziecie działać według założonego wcześniej planu działania. Możecie robić sobie rówieśnicze mini-quizy (możesz korzystać z aplikacji QUIZLET czy QUIZIZZ), tworzyć mapy myśli, notki z pamięci, przepytywać się, wspólnie wykonywać ćwiczenia z arkuszy maturalnych – wsparcie rówieśnicze, wspólny cel i dzielenie się, może okazać się bardzo efektywną formą utrwalania materiału. Co więcej – dbanie o relacje z rówieśnikami pomaga w dbaniu o własne zdrowie psychiczne. A to przekłada się na dobre samopoczucie, a w konsekwencji na efekty w nauce.
Podsumowując najważniejszy jest plan działania. Niezależnie czy solo czy w towarzystwie, rozplanuj naukę w czasie (spaced learning), wydobywaj z pamięci jak najczęściej (retrieval practice), rób sobie przerwy (brain break), korzystaj z okazji do kontaktu z językiem i przede wszystkim zadbaj o siebie, a wszystko będzie dobrze!
Podobał Ci się wpis? Niebawem podzielimy się wskazówkami na temat strategii mierzenia się z umiejętnościami sprawdzanymi podczas matury!
Autorka: Monika Rudnicka, metodyczka główna Early Stage
Zdjęcia: Vlada Karpovich | Andrea Piacquadio