W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie… łamańce językowe to niemałe wyzwanie, nawet w języku ojczystym. Prawdziwa zabawa zaczyna się jednak dopiero wtedy, gdy odkrywamy je w języku angielskim 🙂 Porozmawiajmy o tym, ile dobrego mogą przynieść dzieciom zabawy z angielskimi łamańcami językowymi.
Aby język giętki… czyli angielskie łamańce językowe
Łamańce językowe, po angielsku zwane tongue twisters, to sentencje słów dobranych w taki sposób, aby ich wymówienie (szczególnie szybkie) stanowiło wyzwanie dla ważnej grupy narządów aparatu mowy, nazywanej aparatem artykulacyjnym. Składają się na niego przede wszystkim wargi, język, żuchwa i podniebienie miękkie z języczkiem. Sprawność funkcjonowania tych elementów wpływa istotnie na prawidłową wymowę głosek. A ponieważ są to narządy ruchome, to można wykonywać ćwiczenia, poprawiające ich działanie i to jest właśnie podstawowe zadanie wszelkich łamańców językowych. 🙂
Sekwencje słów są w nich tak dobrane, aby podczas artykulacji, czyli ich wymawiania, trzeba było się solidnie przyłożyć, aby powiedzieć dokładnie to, co zostało w danym ćwiczeniu zaplanowane. Łamańce oparte na aliteracji, czyli powtarzaniu w kolejnych słowach danej głoski lub głosek, uczą usta i język powracać raz po raz do tego samego układu. Z kolei łamańce ortograficzne, wykorzystują wyrazy trudne w zapisie lub sprawiające trudności podczas ich czytania na głos. Można w ramach tej kategorii wyróżnić także grupę szczególną – homonimy, czyli słowa, które pomimo odmiennego zapisu i znaczenia, są czytane w ten sam sposób. Takie nagromadzenie przeszkód w łamańcach językowych pozwala na naprawdę dobre przećwiczenie wymowy i poprawę dykcji.
Angielskie łamańce językowe są więc wspaniałym ćwiczeniem dla młodych adeptów tego języka. Poza tym dzieci je wprost uwielbiają – taka nauka poprzez zabawę to przecież mnóstwo frajdy! Jeszcze ciekawiej może być, gdy do łamania języka przyłączy się rodzic lub rodzeństwo i rozpoczniecie prawdziwe zawody w tym, kto szybciej lub więcej razy powie łamańca bez pomyłki. Zanim jednak będziecie gotowi na rywalizację, zachęć dziecko do spokojnego przećwiczenia tongue twisters. Kluczem do ich opanowania jest bowiem właściwe rozpoczęcie pracy z kolejnymi łamańcami.
Let’s twist, czyli jak ćwiczyć angielskie łamańce językowe
Na początek proponujemy wybierać ćwiczenia krótsze, z mniejszą liczbą trudnych do wymówienia głosek. Warto zachęcić dziecko do wolnego przeczytania na głos omawianego przykładu i skupienia się na prawidłowej wymowie. W przypadku maluszków, które nie potrafią jeszcze samodzielnie czytać, sprawdzi się też powtarzanie ze słuchu. Jeżeli masz wątpliwość, jak dany angielski łamaniec językowy powinien zostać prawidłowo przeczytany, zanim przejdziecie do dalszej części ćwiczeń, poproś Waszego lektora języka angielskiego o wskazówki lub zajrzyj na YouTube i osłuchajcie się z dzieckiem z poprawną wymową kolejnych słów.
Skupcie się na sposobie wymawiania i stopniowo zwiększajcie szybkość. Nie musicie osiągnąć absolutnej perfekcji, choć naturalnie bardzo ważne jest samo staranie się i praktyka – z czasem coraz łatwiej będzie nakłonić usta i język do odpowiedniego układania się podczas mówienia po angielsku. Aby ułatwić dziecku ocenę, które miejsca wymagają jeszcze dodatkowej uwagi, możesz nagrywać jego próby – patrząc z boku, dużo łatwiej jest zauważyć, co sprawia nam szczególną trudność. Najważniejsze jednak, by trening z angielskimi łamańcami językowymi sprawiał Wam przyjemność!
Angielskie łamańce językowe, które warto przećwiczyć
Przejdźmy do praktyki. Na początek zaproponujemy kilka łatwiejszych przykładów. Poniżej każdego z nich znajdziecie praktyczny słowniczek – nic przecież nie stoi na przeszkodzie, by przy okazji nauczyć się kilku nowych słówek.
Uwaga – angielskie łamańce językowe mają to do siebie, że nie zawsze mają dużo sensu w swoim znaczeniu. 😉
- She sells seashells by the seashore.
seashell – muszelka
seashore – brzeg morski, wybrzeże
- Fred fed Ted bread and Ted fed Fred bread.
fed – nakarmił
bread – chleb
- How much wood would a woodchuck chuck if a woodchuck could chuck wood?
wood – drewno
woodchuck – świstak amerykański
chuck – rzucić
W przypadku tego angielskiego łamańca językowego czasami dodaje się zabawną odpowiedź, która zdaniem niektórych jest jeszcze trudniejsza do wymówienia od samego pytania:
- A woodchuck would chuck as much wood as a woodchuck could chuck if a woodchuck could chuck wood.
Jeśli czujecie się już nieźle wprawieni w ćwiczeniu angielskich łamańców językowych, koniecznie musicie spróbować także czegoś trudniejszego:
- If a dog chews shoes, whose shoes does he choose?
chew – żuć
choose – wybrać
- Susie works in a shoeshine shop. Where she shines she sits, and where she sits she shines.
shoeshine shop – zakład pucybuta (kto dziś pamięta o tym zawodzie?)
shine – lśnić, nabłyszczać (buty)
- Whether the weather is warm, whether the weather is hot, we have to put up with the weather, whether we like it or not.
whether – czy
weather – pogoda
warm – ciepły
hot – gorący
to put up with – znosić (coś)
- If two witches would watch two watches, which witch would watch which watch?
witch – czarownica, wiedźma
watch – oglądać, ale uwaga: jako rzeczownik watch oznacza zegarek
Świąteczne łamańce językowe po angielsku
- How many deer would a reindeer reign if a reindeer could reign deer?
deer – jeleń
reindeer – renifer
reign – panować (nad kimś lub czymś)
- Santa’s sleigh slides on slick snow.
Santa – Mikołaj
sleigh – sanie
slick – gładki
- Eleven elves licked eleven little licorice lollipops.
licorice – lukrecjowe
lollipops – lizaki
- Santa sang seven songs.
Najtrudniejsze długie łamańce językowe po angielsku
Dla najwytrwalszych mamy nawet łamańcowe wierszyki 🙂 Gdy się je dobrze opanuje i nauczy je naprawdę szybko mówić, robią niesamowite wrażenie:
Peter Piper picked a peck of pickled peppers
A peck of pickled peppers Peter Piper picked
If Peter Piper picked a peck of pickled peppers
Where’s the peck of pickled peppers Peter Piper picked?
pick – wybierać, zbierać
peck –amerykańska jednostka objętości równa dwóm galonom, czyli nieco ponad 7,5 litra
pickled – konserwowy
Betty Botter bought some butter
But she said the butter’s bitter
If I put it in my batter, it will make my batter bitter
But a bit of better butter will make my batter better
So that was better Betty Botter bought a bit of better butter
bought – kupiła
butter – masło
batter – surowe ciasto
bitter – gorzki
Życzymy połamania… języków i wspaniałej zabawy z angielskimi łamańcami językowymi 🙂
Zdjęcie: Elly Fairytale