Wszelkiego rodzaju: sprawdziany, kartkówki czy testy to dla dzieci stres, często zresztą niemały. Z jednej strony nie ma się czemu dziwić, w końcu jako dorośli też stresujemy się np.: obowiązkami, pracą czy powierzonymi zadaniami, a także oceną związaną z ich wykonaniem. Z drugiej natomiast musimy pamiętać, że zbyt duża dawka stresu może działać destrukcyjnie. Jak pomóc dziecku załagodzić stres przed egzaminem czy większym sprawdzianem?
Stres przed egzaminem – przejmować się czy nie?
Społeczeństwo XXI wieku to era ludzi cierpiących na przewlekły stres. Niestety, coraz więcej publikacji wskazuje na to, że permanentne napięcie, brak odpowiedniej dawki snu, regeneracji, a także nieodpowiednia dieta – wszystko to przyczynia się do rozwoju zespołu, który nazywamy stresem oksydacyjnym. Powszechność tego zjawiska sprawia, że często je lekceważymy i uznajemy, że tak po prostu jest i nic nie da się z tym zrobić.
Niestety, to sprawia, że do stresu odczuwanego przez dziecko przed szkolnym sprawdzianem czy testem często podchodzimy lekceważąco. W końcu my, dorośli, stresowaliśmy się w szkole, stresujemy się teraz, to dzieci też muszą przez to przejść. Nie brakuje jednak także i osób, które absolutnie nie akceptują żadnego zachowania, które miałoby denerwować dzieci i oczekują bezstresowego prowadzenia kontroli wiedzy. Wydaje się, że i jedna, i druga strategia nie jest dobra.
-
- Nadmierny stres jest czymś negatywnym i należy mu przeciwdziałać. Jeśli dziecko jest „chore” na samą myśl o teście, nie umie się skoncentrować na pracy, a w trakcie zadania kontrolę przejmują emocje, trzeba coś z tym zrobić.
-
- Nie jest jednak dobra postawa zupełnej obojętności. Odrobina motywującego stresu, takiego zdrowego, który pcha nas do tego, by być lepszymi, a nie paraliżuje, to cenna zachęta do działania.
Stresem dziecka trzeba się więc przejmować. Nie należy przesadzać, ale jeśli poziom nerwów, jakie towarzyszą dziecku, działa Twoim zdaniem destruktywnie, warto zacząć działać.
Skąd się bierze stres przed sprawdzianem?
Żeby coś z tym nadmiernym stresem u dziecka zrobić, warto się najpierw zastanowić, skąd się on bierze.
-
- Może to być stres przed oceną i popełnieniem błędu, który okaże się porażką. Tutaj wiele zależy zarówno od nauczyciela, jak i rodziców, którzy mogą pracować nad zmianą postrzegania nauki i osiągnięciem growth mindset.
-
- Problemem często jest także nieprzygotowanie, poczucie braku uporządkowania, powtórzenia wiedzy. Tutaj pomóc mogą domowe fiszki świetnie sprawdzające się jako narzędzie do powtórek, a także mapowanie myśli.
-
- Źródłem stresu przed sprawdzianem jest często także poczucie zmarnowanego czasu, zbyt małej ilości pracy włożonej w przygotowania. To częsty casus przygotowujących się do egzaminu ósmoklasisty czy maturzystów. W przygotowaniaach do matury nawyki i reguły pracy pomagają efektywnie zaplanować czas, dobrze ułożyć harmonogram zadań i sprostać tym samym postawionym sobie wyzwaniom. Stres oczywiście będzie, ale krótkotrwały, mobilizujący.
-
- Stresująca może być sama nauka. Jeśli nie idzie tak, jakby się chciało, siłą rzeczy pojawiają się nerwy, irytacja, a za tym – niepotrzebny stres. Kolejne zadania w zeszycie ćwiczeń mogą tylko jeszcze bardziej pogłębić ten stan i sprawić, że zacznie się robić bardzo nieprzyjemnie.
Czy możesz coś z tym zrobić jako rodzic? Oczywiście – sprawdź popularne seriale po angielsku dla młodzieży i pokaż dziecku, że nauka może wyglądać inaczej. Znajdźcie czas na wspólny seans, na początku z polskimi napisami, potem z angielskimi, może w końcu bez żadnych. Nauka dalej będzie efektywna, a całkowicie zmieni swój charakter. Gramatyki dalej trzeba się będzie uczyć, ale sięgnięcie po seriale po angielsku dla dzieci powtórki może uczynić wyjątkowo przyjemnymi.
Pokonajcie stres aktywnością
Stres przed sprawdzianem rodzi się nie tylko z powodu konkretnych sytuacji czy wyzwań. Niektóre nasze nawyki jak: za długi sen, sprawiają, że ciało coraz gorzej sobie z nim radzi, a to tylko napędza tę toczącą się kulę śnieżną. Rosnąca frustracja może wynikać również z: braku rozmowy o problemie czy chowaniu emocji.
Jeśli chcesz, aby Twoje dziecko wygrało ze stresem, zadbaj o to, aby w jego życiu było miejsce na aktywność fizyczną. Im więcej ruchu, im w lepszej kondycji utrzymuje się ciało, tym szybciej i skuteczniej sobie ono ze stresem radzi. Ruch pozwala ten stres wyrzucić na zewnątrz. W ciele nie kumulują się więc niezdrowe napięcia. Dobrym rozwiązaniem są także ćwiczenia z zakresu jogi, pilatesu, ćwiczenia oddechowe – to wszystko pomaga ciału się zrelaksować, „puścić”. Poznaj ćwiczenia relaksacyjne dla dzieci i zobacz, jak inaczej może wyglądać nauka. Wiele z tych ruchów i lepszych nawyków możesz przy okazji włączyć do swojego, dorosłego życia – na Ciebie też może wpłynąć to pozytywnie.
Stres może być nieodłącznym elementem życia Twojego dziecka i Ciebie, ale jeśli nauczycie się z nim odpowiednio postępować, zamieni się jedynie w chwilowy prąd ekscytacji, mobilizujące przyspieszenie tętna. Znikną napięcia, pożegnamy nerwy, wróci koncentracja i skupienie na obranym celu. Sposobów na to, aby opanować stres, jest wiele, warto więc znaleźć swoją idealnie działającą mieszankę.