Present Simple w pigułce – zastosowania i przykłady

Present Simple to najczęściej używany czas w języku angielskim. Jest on pierwszym czasem, który poznaje się podczas nauki angielskiego – nawet wtedy, gdy jeszcze nie wiemy, jak faktycznie się nazywa. Wykorzystywany jest na każdym kroku i jego znajomość, a także poznanie choć garści słówek, pozwoli na podstawową komunikację w języku angielskim – wbrew pozorom można w ten sposób przekazać naprawdę wiele! Nie przedłużając, przedstawiamy czas Present Simple w pigułce.

Czym jest czas Present Simple?

Present Simple to angielski czas teraźniejszy. Choć nie używamy go do opisywania czynności, które dzieją się w momencie mówienia (tzn. nie powiemy na przykład: Właśnie myję okna), to w lista jego zastosowań jest naprawdę szeroka:

• Mówienie o cechach osób i rzeczy.
  ✏️ Przykład: Helen is clever. (Helena jest mądra).
• Mówienie o stanach stałych, rzadko się zmieniających.
  ✏️ Przykład: John lives in London. (John mieszka w Londynie).
• Mówienie o czynnościach powtarzających się, stałych, nawykach i zwyczajach.
  ✏️ Przykład: Adam walks his dog three times a day. (Adam wyprowadza swojego psa trzy razy dziennie).
• Opisywanie praw natury, faktów z życia znanych powszechnie.
  ✏️ Przykład: Water boils at 100 degrees Celsius. (Woda gotuje się w 100 stopniach).
• Gdy wyrażamy uczucia: to like (lubić), to love (kochać), to hate (nienawidzić).
  ✏️ Przykład: I like ice-cream. (Lubię lody).
• Gdy mówimy o wydarzeniach, które mają ustalony termin, na przykład w rozkładzie jazdy lub planie seansów kinowych.
  ✏️ Przykład: The train to Cracow leaves at 7 p.m. (Pociąg do Krakowa odjeżdża o 19:00).

Jak zbudować zdanie twierdzące w czasie Present Simple?

Najprostsze zdanie w czasie Present Simple może składać się wyłącznie z dwóch słów. Jego niezbędnymi elementami jest bowiem podmiot (czyli w uproszczeniu osoba wykonująca czynność lub opisywana) oraz orzeczenie (czyli ta część zdania, która wyraża czynność naszego podmiotu – często w dużym uproszczeniu mówi się, że chodzi po prostu o czasownik):

Uwaga: jeżeli mówimy o 3. osobie liczby pojedynczej (on, ona, ono: he, she, it) do czasownika dodajemy końcówkę „-s”. Szczegółowo opisaliśmy odmianę czasownika poniżej.

– Dodajemy końcówkę „-s” do czasownika w 3. osobie liczby pojedynczej

W przypadku większości czasowników odmiana w czasie Present Simple jest wyjątkowo nieskomplikowana. Wystarczy pamiętać o dodawaniu końcówki „-s” do czasownika głównego w 3. osobie liczby pojedynczej. Za przykład niech posłuży nam czasownik to like, czyli lubić:

– Dodajemy końcówkę „-es” do czasownika w 3. osobie liczby pojedynczej – czasowniki zakończone na –ss, –sh, –ch, x, –o

W przypadku czasowników, które w podstawowej formie kończą się na –ss, –sh, –ch, x, –o, zamiast dodawania końcówki „-s” dodajemy „-es”. Dzięki temu dużo łatwiej je wymówić.

Za przykład niech posłuży nam czasownik to kiss, czyli całować:

– Odmiana czasownika „to be” (być) w czasie Present Simple

Wyjątki zdarzają się wszędzie – nawet w tak prostym czasie jak Present Simple. Koniecznie trzeba nauczyć się na pamięć odmiany przez osoby bardzo potrzebnego czasownika: to be, czyli być:

Jak zadać pytanie w czasie Present Simple?

Aby utworzyć zdanie pytające, przed podmiotem dodajemy do lub does (w 3. os. l. poj.). 

Spójrzmy na przykłady:

• They like football.
  ❔ Pytanie: Do they like football?
• You swim well.
  ❔ Pytanie: Do you swim well?
• I speak English every day.
  ❔ Pytanie: Do you speak English every day?

W przypadku zdań, w których podmiot występuje w 3. osobie liczby pojedynczej dodamy na początku does, jednocześnie pamiętając, by już do naszego orzeczenia nie dodawać końcówki „-s” ponieważ przenosi się ona do wspomnianego „does”:

• Helen drinks milk.
  ❔ Pytanie: Does Helen drink milk?
• My mother thinks that my hamster is fat.
  ❔ Pytanie: Does my mother think that my hamster is fat?
• Camilla waters the roses she grows in the garden using this blue watering can.
  ❔ Pytanie: Does Camilla water the roses she grows in the garden using this blue watering can?

Uwaga: w przypadku pytań tworzonych z wykorzystaniem czasownika „to be”, czyli „być”, nie dodajemy „do” ani „does”. Zamiast tego po prostu zamieniamy miejscami podmiot z orzeczeniem:

TO BE (forma odmieniona) + PODMIOT + RESZTA ZDANIA

• I am a good student.
  ❔ Pytanie: Am I a good student?
• Andy is Adam’s best friend.
  ❔ Pytanie: Is Andy Adam’s best friend?
• Your cats are very fluffy.
  ❔ Pytanie: Are your cats very fluffy?

Jak zaprzeczyć w czasie Present Simple?

Tworząc przeczenie, pomiędzy podmiot i orzeczenie wstawiamy „do not (skrót: don’t)” lub „does not (skrót: doesn’t)”. Pamiętajmy, że podobnie jak w przypadku zadawania pytań, forma „does not” zarezerwowana jest dla 3. osoby liczby pojedynczej. Podobnie jak w pytaniach, jej użycie powoduje rezygnację z dodawania kolejnej końcówki „-s” do czasownika głównego:

PODMIOT + DO NOT/ DOES NOT + ORZECZENIE + RESZTA ZDANIA

• My mother likes carrots.
  ✖️ Przeczenie: My mother does not like carrots.
• I sing in a choir every week.
  ✖️ Przeczenie: I do not sing in a choir every week.
• We start school at 8 a.m. every day.
  ✖️ Przeczenie: We don’t start school at 8 a.m. every day.

Uwaga: W przypadku czasownika „to be”, oznaczającego być zaprzeczamy poprzez dodanie samego „not” po tym czasowniku:

• Brian and Helen are teachers.
  ✖️ Przeczenie: Brian and Helen are not teachers.
• You are my tallest friend.
  ✖️ Przeczenie: You are not my tallest friend.
• She is the Rolling Stones biggest fan.
  ✖️ Przeczenie: She is not the Rolling Stones biggest fan.

Określanie częstotliwości

Charakterystyczne dla czasu Present Simple jest wykorzystanie w konstrukcji zdania słówek określających częstotliwość. Pozwalają one wskazać jak często lub z jaką regularnością coś się dzieje. Wstawiamy je w określonej pozycji w zdaniu:

PODMIOT + OKREŚLENIE CZĘSTOTLIWOŚCI + ORZECZENIE + RESZTA ZDANIA

Ten układ będzie prawidłowy dla przysłówków częstotliwości:

• always – zawsze
• usually – zazwyczaj
• normally – zwykle
• sometimes – czasami
• occasionally – od czasu do czasu
• seldom – rzadko
• hardly ever/ rarely – prawie nigdy
• never – nigdy

Przykłady:

• I always wake up at 7 o’clock. – Zawsze wstaję o 7.
• My brother usually finishes school earlier than me. – Mój brat zwykle kończy lekcje przede mną.
• They sometimes order pizza for dinner. – Oni czasami zamawiają pizzę na obiad.

PODMIOT + ORZECZENIE + RESZTA ZDANIA + OKREŚLENIE CZĘSTOTLIWOŚCI

Taki układ zastosujemy w przypadku określania częstotliwości przez:

• every day / week / month / year – codziennie, każdego tygodnia / miesiąca / roku
• once a week / month / year – raz w tygodniu / miesiącu / roku
• on Mondays / Tuesdays… – w poniedziałki / wtorki…

Przykłady:

• I wake up at 7 o’clock every day. – Codziennie wstaję o 7.
• My brother finishes school earlier than me on Tuesday. – Mój brat we wtorki kończy lekcje przede mną.
• They order pizza for dinner once a week. – Oni zamawiają pizzę na obiad raz w tygodniu.

Mamy nadzieję, że nasz przewodnik po czasie Present Simple wyjaśnił wiele zagadnień związanych z wykorzystaniem tego czasu. Aby ułatwić sobie zrozumienie i zapamiętanie wspomnianych zasad, warto stworzyć mapę myśli. Pomocny będzie tu artykuł „Mapowanie myśli w nauce języka angielskiego”. Życzymy owocnej nauki!