Present Perfect Continuous – budowa i zastosowanie

19 maja 2025

Present Perfect Continuous przykład She has been studying all night

Wygląda na to, że she has been studying all night… i właśnie przegrała walkę ze zmęczeniem. Czas Present Perfect Continuous — choć brzmi groźnie — idealnie nadaje się do opisywania takich sytuacji. Bo kiedy chcemy powiedzieć, że coś działo się przez jakiś czas i ma swoje skutki teraz (jak sen nad książkami), to właśnie ten czas przychodzi z pomocą. Brzmi lepiej niż jego nazwa, prawda?

Spis treści

Sprawdź też: ⤵️

Wszystkie czasy angielskie w pigułce

Czym jest Present Perfect Continuous?

Czasów angielskich jest naprawdę sporo, a niektóre z nich — jak Present Perfect Continuous — potrafią nieco przestraszyć. Trudna nazwa („czas teraźniejszy dokonany ciągły”) może brzmieć groźnie i budzić skojarzenia z gramatyczną czarną magią. Ale czy naprawdę jest się czego bać?

Na szczęście nie. Present Perfect Continuous w swojej podstawowej wersji mówi po prostu o czynnościach, które zaczęły się w przeszłości i trwają do teraz. To wszystko! Oczywiście ten czas ma też inne zastosowania, ale da się je zrozumieć bez stresu i poczucia gramatycznego przytłoczenia. Mamy nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu wszystko wskoczy na swoje miejsce — i że Present Perfect Continuous przestanie być zagadką, a stanie się logicznym (i przydatnym!) elementem Twojego językowego repertuaru.

Sprawdź też: ⤵️

Czasy w języku angielskim – jak utrwalać, aby dziecko skutecznie je zapamiętało?

Budowa czasu Present Perfect Continuous + przykłady

Zacznijmy od postaw – jak wygląda budowa zdań w czasie Present Perfect Continuous?

Zdanie oznajmujące: Podmiot + have/has + been + czasownik z -ing
Przykłady:

I have been working all day. – Pracowałem(-łam) / Pracuję cały dzień. (Present Perfect Continuous mówi nam, że albo ta osoba nadal pracuje lub skończyła, ale jest tą pracą zmęczona)
She has been studying English. – Uczyla / Uczy się angielskiego. (Present Perfect Continuous sugeruje, że robi to od jakiegoś czasu, oprócz tego być może nadal się uczy lub skończyła, ale widać efekty)

Zdania przeczące: Podmiot + have/has + not + been + czasownik z -ing
Przykłady:

They haven’t been sleeping well. – Nie śpią ostatnio dobrze. (Present Perfect Continuous oznacza, że to się powtarza w ostatnim czasie jest wciąż aktualne)
He hasn’t been exercising. – Nie ćwiczy ostatnio. (Dzięki Present Perfect Continuous wiemy, że nie ćwiczy od jakiegoś czasu do teraz)

Zdania pytające: Have/Has + podmiot + been + czasownik z -ing?
Przykłady:

Have you been waiting long? – Długo czekasz? (To pytanie o czas trwania czynności do teraz)
Has she been crying? – Czy ona płakała? (Pytanie o czynność, której skutek może być widoczny teraz, np. ma czerwone oczy)

Czyli w skrócie:

Twierdzenie✔️	Podmiot	have/has	been	czasownik + ing	reszta zdania
Przeczenie❌	Podmiot	have/has + not	been	czasownik + ing	reszta zdania
Pytanie❓	Have/Has	podmiot	been	czasownik + ing	reszta zdania

Pozostałe czasy angielskie:

Kiedy używamy Present Perfect Continuous?

No dobrze, wiemy już jak budować zdania w Present Perfect Continuous, ale czy to wystarczy? Nie! Musimy jeszcze przyjrzeć się zastosowaniom tego czasu, czyli odpowiedzieć na pytanie: Kiedy tak naprawdę powinniśmy używać Present Perfect Continuous?

1️⃣ Gdy mówimy o czynności, która zaczęła się w przeszłości i trwa nadal.
2️⃣ Gdy mówimy o czynności, która właśnie się zakończyła (ale nie znamy dokładnego momentu) i wciąż widać jej efekty.
3️⃣ Kiedy mówimy o czynnościach powtarzających się w danym okresie.

Sprawdź też: ⤵️

Jak pomóc dziecku z gramatyką angielską?

Present Perfect Continuous a Present Perfect – jaka jest różnica?

Wspomnieliśmy o strachu napędzanym przez Present Perfect Continuous – najczęściej wynika on z problemów z rozróżnieniem go od Present Perfect. Dlatego najlepszym lekarstwem w tym wypadku będzie porównanie obu czasów. Czym, tak po ludzku, różnią się one od siebie?

Present Perfect skupia się na efekcie – czynność jest dokonana, coś jest zrobione i gotowe.
Present Perfect Continuous skupia się na procesie – czynność trwała, może trwać nadal. Podobnie jak w przypadku Present Continuous, możesz go stosować również, aby wyjaśnić emocje, np. podirytowanie lub silne zmęczenie, na przykład „I’ve been painting the house for the whole morning” → „Przez cały poranek malowałem dom” → w praktycznej komunikacji, podkreślasz w ten sposób zmęczenie związane z malowaniem domu.

Sprawdź też: ⤵️

Jak się uczyć, żeby się nauczyć języka? 4 techniki efektywnych powtórek

Present Perfect Continuous a Past Continuous – jaka jest różnica?

Drugim czasem, z którym możesz mylić Present Perfect Continuous jest Past Continuous. I tutaj nie ma się czego bać.

Past Continuous wykorzystujemy do mówienia o czynności, która trwała (ale niekoniecznie się skończyła!) w określonym momencie w przeszłości, np.: „I was reading a book at 8 PM yesterday.” → „Wczoraj o 20 czytałem książkę.”
Present Perfect Continuous wykorzystujemy do mówienia o czynności, która trwała od jakiegoś czasu do teraz, np.: „I have been reading a book since 8 AM in the morning.” → „Czytam książkę od 8 rano.”

Sprawdź też: ⤵️

Angielskie czasowniki nieregularne – jak skutecznie się ich nauczyć?

Słowa, które lubią Present Perfect Continuous

Present Perfect Continuous, podobnie jak inne czasy w języku angielskim, chętnie łączy się z określonymi zwrotami. Co może wskazywać na konieczność użycia tego czasu:

for,
since,
lately,
recently,
how long,
all day,
the whole morning.

Zerknijmy na kilka przykładów:

I’ve been learning Spanish for two years. – Uczę się hiszpańskiego od dwóch lat (i nadal się uczę).
She has been working here since 2021. – Pracuje tutaj od 2021 roku (i nadal pracuje).
I’ve been feeling tired lately. – Ostatnio czuję się zmęczony (i nadal to odczuwam).
We’ve been talking a lot recently. – Ostatnio dużo rozmawiamy (trwa to do teraz).
How long have you been waiting? – Jak długo czekasz?
I’ve been studying all day. – Uczę się cały dzień – jestem zmęczony!
He’s been cooking the whole morning. – Gotuje cały poranek. (może jeszcze nie skończył)

Sprawdź też: ⤵️

10 sposobów na naukę słówek po angielsku dla dzieci

Sprawdź, czy ogarniasz: Present Perfect Continuous minitest

Na koniec mamy dla Ciebie minitest – ćwiczenia, które pomogą Tobie lub Twojemu dziecku opanować czas Present Perfect Continuous!

Uzupełnij zdania (wstaw czasownik w Present Perfect Continuous).

She ___________________ (wait) for the bus for over 20 minutes.
I ___________________ (study) all morning – I need a break!
What ___________________ you ___________________ (do) lately?
They ___________________ (play) football, that’s why they’re so dirty.
We ___________________ (not/work) on that project since Monday.

Zaznacz jedną poprawną odpowiedź (A, B lub C).

I’m tired because I _______ all day.

A) have worked
B) worked
C) have been working

How long _______ in this company?

A) have you been working
B) did you work
C) are you working

She _______ to call you for the past hour.

A) has tried
B) has been trying
C) is trying

Przetłumacz na angielski.

Ona uczy się angielskiego od trzech lat.
___________________
Czy pada od rana?
___________________
Dzieci bawią się w ogrodzie cały dzień.
___________________
Nie pracuję nad tym zadaniem od wtorku.

Present Perfect Continuous – podsumowanie

Czas Present Perfect Continuous stosujemy do mówienia o czynnościach, które rozpoczęły się w przeszłości i trwają do teraz. Choć może on się wydawać trudny, praktyka czyni mistrza! Nie bój się błędów, są one częścią nauki, a popełniają je nawet native speakerzy i regularnie powtarzaj ten czas – polubisz się z nim, zanim zdążysz powiedzieć „I have been dreading Present Perfect Continuous for years”!

Sprawdź też: ⤵️