Internet to miejsce groźne i niebezpieczne, chroń swoje dziecko przed nim najdłużej jak możesz.
Internet to wspaniała przestrzeń na naukę i zabawę, odciąża rodzica i nauczyciela – tylko osoby niewykształcone się go obawiają
Z którym z tych zdań bardziej się zgadzasz? Czy wiesz, skąd bierze się Twoje nastawienie do Internetu? Czy wiesz, jak Internet wpływa na Twoje dziecko?
W rzeczywistości świat nie jest czarno-biały. Internet ma swoje plusy i minusy. Im więcej o nim wiemy, tym mniej podchodzimy do niego z lękiem czy bezkrytycznie. Podstawą jest zbadanie tego, co robi nasze dziecko w Internecie, porozmawanie z nim o tym, oraz poszukanie wiedzy i wsparcia od strony eksperckiej.
Czego nauczyć dziecko, które korzysta z Internetu?
W Early Stage w tym roku szkolnym przewodzi nam projekt WEB WISE WORLD, którego celem jest przybliżenie naszym uczniom tematu cyberprzestrzeni. Jak co roku sporo treści dydaktycznych przekazujemy w formie piosenek w języku angielskim – łączymy w ten sposób naukę języka angielskiego z ważnym tematem, który chcemy przybliżyć naszym uczniom. Z uwagi na to, że od kilku miesięcy świat online odgrywa jeszcze większą rolę w naszych życiach niż kiedykolwiek wcześniej, postanowiliśmy skupić się zatem na edukacji cyfrowej. Na jakie tematy chcemy szczególnie zwrócić uwagę naszych uczniów? Sprawdźcie sami!
Piosenki z projektu web.wise.world – czyli wszystko, co warto wiedzieć o cyberświecie
W piosenkach „Computer Rap”, „The Keyboard Song” oraz „Pros and Cons” zwracamy uwagę na równowagę między czasem poświęconym na korzystanie z technologii a wysiłkiem fizycznym niezbędnym dla zdrowia i dobrostanu psychicznego. Zasady higieny grania w gry komputerowe zostały ujęte w piosenkach „Gamewise” i „Game Day” – osoba korzystająca z technologii powinna pamiętać o przerwach, zasadzie odkładania komórki czy laptopa co najmniej pół godziny przed snem, siedzeniu prosto, częstym mruganiu oczami i odrywaniu wzroku od komputera. Zakładamy, że filozofia „jak najmniej szkodzić” jest dużo bardziej skuteczna i egzekwowalna w dzisiejszych czasach niż całkowity zakaz korzystania z technologii.
Piosenki „Gamewise”, „It’s Okay to Say No”, „Cyber Safety” zwracają uwagę na zasady bezpiecznego korzystania z technologii – nienawiązywanie rozmowy ani nieodpowiadanie na chęć komunikacji z nieznajomą osobą, niewysyłanie zdjęć nieznajomym osobom, wyłączanie gry czy filmu, gdy rozpoznaję w sobie uczucie strachu itd. „It’s Okay to Say No” to piosenka, która porusza również kwestię asertywności w sieci – mówienie NIE w sytuacji, gdy ktoś zachęca nas do wysłania zdjęcia, obejrzenia czegoś w sieci, czy kliknięcia w jakikolwiek link pochodzący z nieznajomego źródła. Również w przypadku, gdy wysyła nam nieprzyjemne wiadomości.
Piosenka „When someone hates you” porusza się wokół tematu „hejtu” w sieci – uczy nazywania emocji np. tych, które mogą się pojawić w związku z ‘hejtem’, radzenia sobie z ‘hejtem’ w Internecie np. poprzez szukanie pomocy, blokowanie i kasowanie komentarzy oraz dawania wsparcia osobie dotkniętej ‘hejtem’. Temat fake news pojawia się w piosenkach dla bardziej zaawansowanych językowo – „Cyber Safety”, „Fake News” oraz „Digital Citizenship” – co to jest fake news, jak je rozpoznawać, jak sprawdzać wiarygodność treści rozprzestrzenianych w sieci?
Korzystanie z technologii jako temat relacji rodzic – dziecko pojawia się w piosenkach m.in. „Cyber Safety”, „Game Day”, „When Someone Hates You”: często odnosimy się w słowach piosenek do tego, by dziecko nie bało się pytać rodzica czy prosić o pomoc, gdy coś je zaniepokoi, a także sprawdzało z rodzicem, gdy nie jest czegoś pewne. Kwestie różnicy międzypokoleniowych ujęte zostały w piosence „Grandma’s World”. Treść piosenki sugeruje, że warto rozmawiać o tym, co nam dają technologie między pokoleniami, wspierać się i uczyć od siebie nawzajem.
W piosence „Is This Really Me?” pojawia się ważny i modny temat kreowania swojego wizerunku w sieci, a co za tym idzie, nierzadko też tworzenia fałszywego obrazu siebie w sieci. Poprzez jej treść zaznajamiamy dzieci z nowoczesnym słownictwem – pojawiają się określenia ‘instafamous’, ‘followers’ czy ‘image’. „The Search Engine” uczy nas, jak umiejętnie wyszukiwać informacje w internecie.
Piosenki „Digital Citizenship” oraz „Pros and Cons” to propozycja dla uczniów najbardziej zaawansowanych językowo – poza oczywistymi walorami językowymi (ciekawe słownictwo m.in. idiomatyczne), przemycają one sporo treści dydaktycznych. Słuchacz ma możliwość zwiększenia swojej świadomości pojęć i zjawisk takich jak:
– cyberbullying (nękanie w sieci)
– cyberstalking (stalking, czyli śledzenie w sieci)
– prywatność w sieci – jak o nią dbać
– internetowe debaty i tzw. ‘netykieta’ (etykieta w internecie)
– ochrona praw autorskich w sieci, legalne korzystanie z dostępu do kultury w sieci
– online shopping – czy wszystko, co wkładam do koszyka, jest mi rzeczywiście niezbędnie potrzebne?
– ‘cyfrowe obywatelstwo’ – prawa i obowiązki korzystającego z internetu
– możliwości, jakie daje internet – komunikacja na odległość, studiowanie czy praca daleko od domu, tworzenie i dzielenie się swoimi zainteresowaniami w sieci, oszczędność papieru poprzez korzystanie z emaili czy ebooków
Wspólna zabawa i wyjście do rozmów z dzieckiem na temat cyberświata
Wszystkie piosenki dostępne są dla naszych uczniów na platformie projektowej oraz w aplikacji muzycznej Early Stage (aplikacja do pobrania w App Store i Google Play). Zostały przygotowane również w wersji karaoke, więc zachęcamy rodziców do wspólnej zabawy ze swoimi dziećmi! Będzie to doskonałe wyjście do dyskusji i rozmowy z dzieckiem o poruszaniu się w cyberświecie.
Wiemy jednak, że świat online rozwija się w bardzo szybkim tempie i również dorośli potrzebują na bieżąco aktualizować swoją wiedzę z tego zakresu. Dlatego poniżej dzielimy się przydatnymi stronami, które sprawdziliśmy i polecamy.
Cyberbezpieczeństwo dla dzieci – przydatne artykuły
Jeśli chcesz zaoferować swojemu dziecku wsparcie i dać mu rzetelną wiedzę, warto zgłębiać tajniki Interentu na własną rękę. Polecamy do tego sprawdzone źródła:
– O cyberbezpieczeństwie dzieci w sieci możemy dowiedzieć się sporo na początek na tej stronie.
– Materiały multimedialne dla młodzieży na temat cyberbezpieczeństwa znajdziemy tutaj – ważne, aby wspólnie oglądać je z dzieckiem i omawiać. W ten sposób nie tylko mamy pewność, że do dziecka dotarł przekaz, na którym nam zależy, ale też wzmacniamy relację.
– Dobry raport pokazujący zagrożenia, na jakie mogą natknąć się dzieci i młodzież w sieci – jest dość długi, ale wyczerpujący; warto go przejrzeć i zwrócić uwagę choćby na podsumowania i ważne fakty, które są wyszczególnione w sposób przejrzysty i przykuwający uwagę.
– Film o tym, jak powstrzymać nękanie – jest po angielsku, ale można włączyć polskie napisy. Warto obejrzeć go wspólnie z dzieckiem, a następnie o tym porozmawiać.
– Narzędzie „media literacy smartphone” jako inspiracja do sprawdzania faktów czy wiadomości w Internecie: https://media.ceo.org.pl/aktualnosci/media-literacy-smartphone (wersja po polsku) i https://mediaeducationlab.com/media-literacy-smartphone (wersja po angielsku)
– O tym, jak radzić sobie z fake news dowiemy się na przykład tutaj. Przeczytajmy wspólnie z dzieckiem i pobawmy się w ocenianie internetowych wiadomości.
– O emocjach nigdy za wiele. Czy umiem nazywać emocje? Czy umie nazywać je moje dziecko? Możemy spojrzeć na przykład na TĘ LISTĘ i wspólnie zastanowić się, w jakiej sytuacji mogą pojawić się takie emocje, może uda nam się podać sytuacje z własnego doświadczenia? Rozmowa o emocjach może uczynić opowiadanie o swoim dniu dużo ciekawsze i wartościowe.
Mamy nadzieję, że ten artykuł pomoże Ci rzetelnie, bez lęku, ale i krytycznie podejść do tego, co oferuje nam Internet. Zachęcamy również do przeczytania artykułu psycholog dziecięcej na temat tego, jak wspierać dziecko w życiu i nauce online.
Życzymy owocnych rozmów!
Tekst: Beata Wysocka, metodyczka Early Stage
Grafiki: Małgorzata Detner dla Early Stage
Zdjęcie: Tatiana Syrikova