Blog Szkoły Early Stage
  • Wychowanie
    • Wychowanie

      Jak rozmawiać z dzieckiem o emocjach?

      5 stycznia 2021

      Wychowanie

      Święta w czasach pandemii – czyli Boże…

      15 grudnia 2020

      Wychowanie

      Jak spędzić sylwestra z dziećmi?

      10 grudnia 2020

      Wychowanie

      Jak zaangażować dzieci w przygotowania do świąt?

      8 grudnia 2020

      Wychowanie

      Tradycje bożonarodzeniowe w Wielkiej Brytanii i USA

      7 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Książki o świętach dla dzieci

      6 grudnia 2020

      Wychowanie

      Książki psychologiczne jako pomysł na prezent na…

      5 grudnia 2020

      Wychowanie

      Piosenki świąteczne po angielsku

      4 grudnia 2020

      Wychowanie

      Pomysły na prezenty świąteczne dla dzieci

      3 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Angielski dla malucha – co czytać dziecku…

      1 grudnia 2020

  • Kreatywna nauka
    • Kreatywna nauka

      Nauka języka angielskiego z filmów – filmy…

      15 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Filmy po angielsku dla dzieci, które przydadzą…

      14 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Brytyjskie legendy dla dzieci

      13 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Angielskie łamańce językowe dla dzieci

      12 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Angielski dla nastolatków – szybka nauka słówek…

      7 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Bajki do czytania dzieciom

      29 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Let’s play! Nauka angielskiego przez zabawę

      27 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Bożonarodzeniowe fiszki i idiomy dla dzieci –…

      22 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Angielski dla dzieci – jak wprowadzić angielski…

      17 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Książki o świętach dla dzieci

      6 grudnia 2020

  • Ciekawe miejsca
    • Ciekawe miejsca

      Weekend z dziećmi – wycieczka do Parku…

      20 listopada 2020

      Ciekawe miejsca

      Zwiedzamy Szkocję! Atrakcje dla dzieci do zobaczenia…

      18 sierpnia 2020

      Ciekawe miejsca

      Baśniowe Sady Klemensa — rodzinny park rozrywki…

      28 lutego 2020

      Ciekawe miejsca

      Zielenica — weekend wśród drzew

      31 stycznia 2020

      Ciekawe miejsca

      Zwiedzanie miast z dziećmi: Liverpool i Blackpool…

      19 listopada 2019

      Ciekawe miejsca

      Pig in a Wig Theatre – jedyny…

      16 marca 2018

      Ciekawe miejsca

      Dzieciaki polecają

      28 sierpnia 2017

      Ciekawe miejsca

      Witajcie w naszej Bajce!

      25 sierpnia 2017

  • O nas
  • Kontakt

Blog Szkoły Early Stage

  • Wychowanie
    • Wychowanie

      Jak rozmawiać z dzieckiem o emocjach?

      5 stycznia 2021

      Wychowanie

      Święta w czasach pandemii – czyli Boże…

      15 grudnia 2020

      Wychowanie

      Jak spędzić sylwestra z dziećmi?

      10 grudnia 2020

      Wychowanie

      Jak zaangażować dzieci w przygotowania do świąt?

      8 grudnia 2020

      Wychowanie

      Tradycje bożonarodzeniowe w Wielkiej Brytanii i USA

      7 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Książki o świętach dla dzieci

      6 grudnia 2020

      Wychowanie

      Książki psychologiczne jako pomysł na prezent na…

      5 grudnia 2020

      Wychowanie

      Piosenki świąteczne po angielsku

      4 grudnia 2020

      Wychowanie

      Pomysły na prezenty świąteczne dla dzieci

      3 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Angielski dla malucha – co czytać dziecku…

      1 grudnia 2020

  • Kreatywna nauka
    • Kreatywna nauka

      Nauka języka angielskiego z filmów – filmy…

      15 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Filmy po angielsku dla dzieci, które przydadzą…

      14 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Brytyjskie legendy dla dzieci

      13 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Angielskie łamańce językowe dla dzieci

      12 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Angielski dla nastolatków – szybka nauka słówek…

      7 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Bajki do czytania dzieciom

      29 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Let’s play! Nauka angielskiego przez zabawę

      27 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Bożonarodzeniowe fiszki i idiomy dla dzieci –…

      22 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Angielski dla dzieci – jak wprowadzić angielski…

      17 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Książki o świętach dla dzieci

      6 grudnia 2020

  • Ciekawe miejsca
    • Ciekawe miejsca

      Weekend z dziećmi – wycieczka do Parku…

      20 listopada 2020

      Ciekawe miejsca

      Zwiedzamy Szkocję! Atrakcje dla dzieci do zobaczenia…

      18 sierpnia 2020

      Ciekawe miejsca

      Baśniowe Sady Klemensa — rodzinny park rozrywki…

      28 lutego 2020

      Ciekawe miejsca

      Zielenica — weekend wśród drzew

      31 stycznia 2020

      Ciekawe miejsca

      Zwiedzanie miast z dziećmi: Liverpool i Blackpool…

      19 listopada 2019

      Ciekawe miejsca

      Pig in a Wig Theatre – jedyny…

      16 marca 2018

      Ciekawe miejsca

      Dzieciaki polecają

      28 sierpnia 2017

      Ciekawe miejsca

      Witajcie w naszej Bajce!

      25 sierpnia 2017

  • O nas
  • Kontakt
Wychowanie

Jak pomóc dziecku oswoić temat śmierci?

21 października 2019
Jak pomóc dziecku oswoić temat śmierci?

Rozmowy z dzieckiem o przemijaniu i stracie nie należą do łatwych… Jednak dzieci, których temat śmierci z różnych powodów dotknął, bardzo ich potrzebują. Zamiast więc unikać rozmowy, warto ją z dzieckiem podjąć. Pewnym ułatwieniem może być sięgnięcie po książkę, która stanie się „pomostem” wprowadzającym do dialogu z dzieckiem. Poniżej przedstawiam propozycje książek dotykających tematu śmierci i straty. Pamiętaj, by wspólne czytanie z dzieckiem było jedynie wstępem do waszej rozmowy. To ona pomoże dziecku oswoić temat śmierci i poczuć się bezpiecznie. O tym, w jaki sposób rozmawiać z dzieckiem o starcie bliskich, przeczytasz w poprzednim artykule.

„Chusta babci”

Autor: Asa Lind

Wydawnictwo Zakamarki

 

Jak pomóc dziecku oswoić temat śmierci?

To krótka książka z pięknymi ilustracjami, która w prosty i lekki sposób podejmuje tak trudny temat, jakim jest śmierć. Jednocześnie, w ogóle go nie spłyca. Narratorką jest mała dziewczynka, która wraz ze swoim kuzynem przeżywa śmierć ukochanej babci. Książka nie tłumaczy, czym jest śmierć ani jak o niej rozmawiać z dzieckiem. Jest ona bardziej okazją do rozmowy o tęsknocie za osobą, która zmarła. Historia koncentruje się na ostatnich dniach życia babci głównych bohaterów. Babcia właśnie wróciła ze szpitala. Ma już mało sił, siedzi w fotelu, a obok stoją kule oparte o ścianę. Policzki babci są blade, wokół niej panuje absolutna cisza, dzieci czasami podchodzą i zastanawiają się, czy babcia oddycha. W domu, w którym dzieje się historia, panuje prawdziwe zamieszanie. Dzieci wyczuwają, że dorośli – ich rodzice i osoby z dalszej rodziny – są poddenerwowani, napięci, czymś się martwią. Jednak nikt z nimi o tym nie rozmawia…

 

Zaradne kuzynostwo postanawia więc „razem pomyśleć”. Tylko gdzie by tu się schować na takie wspólne myślenie, skoro w domu jest pełno ludzi, a każdy jest „czymś” przejęty? W końcu dzieci wpadają na pewien pomysł i znajdują kryjówkę idealną, która przede wszystkim ma jedną wspaniałą cechę: jest w pobliżu babci, a jednocześnie pozwala odgrodzić się od zamieszania panującego wokół. Można spokojnie pomyśleć o babci, porozmawiać, czuć jej obecność i cieszyć się tą bliskością. Można w końcu zadać sobie pytanie: „a co, jeśli babcia umrze?” W odpowiednim momencie można z kryjówki wyjść i wskoczyć babci na kolana. Porozmawiać z nią o życiu, śmierci i zwykłych sprawach: donicach, łodziach ratunkowych i żonglerach. Gdy po jakimś czasie babcia umiera, dzieci mogą iść razem na jej grób, posadzić kwiaty i poukładać dookoła białe kamienie, „które zbierały prawie całe życie”.

 

Książka pięknie pokazuje, że dzieci „czują” to, co dzieje się wokół umierającej w rodzinie osoby, nawet jeśli nikt im o tym nie mówi. Pokazuje także, jak bardzo potrzebują rozmowy na ten temat. Lektura ta sprawdzi się dla dzieci, które rozumieją już, że śmierć jest czymś nieodwracalnym (czyli dzieci po 7 roku życia) i które doświadczyły śmierci bliskiej im osoby. Może być pretekstem do wspólnej rozmowy na temat zmarłego i wspomnień z nim związanych. Takie rozmowy mogą być dziecku bardzo potrzebne, między innymi po to, by mogło pielęgnować wspomnienia o bliskim, który zmarł. Dzięki temu więź dziecka z tą osobą będzie wciąż żywa.

 

„Gęś, śmierć i tulipan”

Autor: Wolf Erlbruch

Wydawnictwo Hokus – Pokus

 

Jak pomóc dziecku oswoić temat śmierci?Jak wygląda śmierć? Jest miłą staruszką z siwymi włosami czy wiedźmą z wystającymi kośćmi? Gdzie „mieszka” śmierć? Skąd przychodzi? Czy źle nam życzy? Młodsze dzieci, które stykają się z tematem śmierci, mogą zadawać tego typu pytania. By pomóc kilkulatkowi zrozumieć, czym jest śmierć, warto sięgnąć po tę książkę. „Gęś, śmierć i tulipan” w ciepły, humorystyczny, ale przede wszystkim mądry i nietrywializujący sposób opowiada o śmierci. W książce otrzymuje ona ludzkie cechy: nosi babciną spódnicę w kratę, ciepły płaszcz i kapcie. Ma lekko zgarbioną postawę, chude dłonie i dużą głowę, na której nie ma ani jednego włosa. Uśmiecha się lekko, chętnie rozmawia, wydaje się być całkiem przyjacielska.

 

Książka zaczyna się w momencie, kiedy śmierć spotyka się z gęsią, która „od dłuższego czasu coś przeczuwała”. Na pytanie gęsi o to, czy śmierć po nią przyszła, pada odpowiedź: „jestem przy tobie od narodzin, tak na wszelki wypadek”. O tym, kiedy nastąpi ostateczne spotkanie ze śmiercią, „zadba życie”. Gęś, mimo początkowej konsternacji, szybko oswaja się z tym, że śmierć jej towarzyszy. Zaprasza ją do wspólnej zabawy w mokradłach czy wdrapania się na drzewo, a kiedy śmierci robi się zimno po kąpieli w stawie, oferuje, że pomoże jej się rozgrzać.

 

Dnie spędzane razem sprzyjają też rozmowie o tym, co się wiąże ze śmiercią. Czy to prawda, co mówią niektóre gęsi, że po śmierci zmieniają się w anioły? Czy pod ziemią rzeczywiście jest piekło, o którym wspominają inne? I czy po śmierci będzie nam żal rzeczy, które były dla nas ważne, gdy żyliśmy? Na te wszystkie pytania śmierć cierpliwie odpowiada i do ostatnich momentów towarzyszy gęsi. Między bohaterkami opowiadania tworzy się więź oparta na bliskości i próbie zrozumienia siebie nawzajem.

 

Wspólne czytanie z dzieckiem książki Wolfa Erlbrucha może być świetną okazją do tego, by porozmawiać o tym, czym jest śmierć i że dotyczy każdego. Książka z jednej strony wprowadza temat śmierci jako naturalny, nieodłącznie związany z życiem, z drugiej strony nie straszy nim. Autor proponuje ciekawą metaforę śmierci jako towarzyszki życia – ciepłej, empatycznej, uczynnej. Takiej, która jest obok, nie narzuca się, jest dyskretna i wtedy, gdy „życie o tym decyduje” można poczuć jej obecność. Rozmowa z dzieckiem po lekturze książki pomoże w zrozumieniu tego przesłania i w lepszym oswojeniu tematu.

 

„Jesień liścia Jasia”

Autor: Leo Buscaglia

Wydawnictwo GWP

 

Jak pomóc dziecku oswoić temat śmierci?Ta książka to metafora biegu życia, przemijania. Głównym bohaterem jest liść Jaś, który żyje na drzewie w parku. Jego bliskim przyjacielem i życiowym przewodnikiem jest inny, starszy liść – Daniel. To on tłumaczy Jasiowi na czym polega życie, jego poszczególne etapy, ale też jego sens i wartość. Metaforą poszczególnych etapów rozwojowych i momentów w życiu człowieka są pory roku, których doświadczają wszystkie liście w parku. „W tej książce liść Jaś i jego przyjaciele zmieniają się wraz z następującymi po sobie porami roku i zbliżającą się zimą, aby w końcu wraz ze śniegiem spokojnie opaść na ziemię”, czytamy na odwrocie. Dialogi Daniela z Jasiem są z jednej strony spokojne i bardzo proste, z drugiej w mądry sposób pokazują, czym jest przemijanie i jaki jest jego sens.

 

Główny bohater przechodzi przez różne etapy przeżywania śmierci: od zupełnego oddalania od siebie tego tematu, przez zaprzeczanie (gdy Jaś wykrzykuje do Daniela, że on z pewnością nie umrze), strach (gdy mówi przyjacielowi, że boi się umrzeć), po spokój, gdy doświadcza chwili, w której śmierć przychodzi. Ten opis przeżyć głównego bohatera może być świetnym pretekstem do rozmowy o uczuciach związanych z umieraniem. W książce jesień opisana jest jako ostatnia chwila życia liścia. „Jesień to czas, kiedy liście przeprowadzają się do innego domu. Niektórzy nazywają to umieraniem” – mówi Daniel do Jasia w pewnym momencie ich wspólnego bycia na drzewie. Jaś z zaciekawieniem obserwuje ten proces – zauważa na przykład, że „niektóre liście opierały się, zanim wiatr je porwał, a inne po prostu poddawały się i swobodnie opadały”.

 

Książka wypełniona jest analogiami do tego, w jaki sposób my, ludzie doświadczamy śmierci i przemijania. Każda strona to zaproszenie do refleksji i wspólnej rozmowy na ten temat. Lektura tej książki z pewnością poruszy zarówno rodzica, jak i dziecko. „Jesień liścia Jasia” sprawdzi się jako książka dla dzieci od 6 roku życia. Po jej wspólnej lekturze i rozmowie o przeczytanej treści, warto wybrać się razem z dzieckiem do parku albo lasu i w naturalnych warunkach zobaczyć, jak w rzeczywistości wyglądają liście, które zaraz będą się żegnały z drzewem, na którym rosną… Pora do tego jest wprost idealna!

 

 

Autorka: Justyna Kobyra, psycholog dziecięca

Jak pomóc dziecku oswoić temat śmierci? was last modified: Październik 15th, 2020 by Agnieszka Pałasz
czytanie z dzieckiempolecane książkirozmowa o śmiercirozmowa z dzieckiem
0 comment
0
Facebook Twitter Google + Pinterest

Zobacz też

„Zgodne rodzeństwo. Jak wspierać dzieci w budowaniu...

27 maja 2019

Kim dla dziecka jest tata?

12 sierpnia 2019

Adaptacja do przedszkola — jak przygotować dziecko...

6 sierpnia 2018

Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci i...

7 października 2019

Cykl o rozwoju. Młodszy wiek szkolny.

4 marca 2019

Relacje z dziadkami.

11 czerwca 2019

„Wysoko wrażliwe dziecko. Jak je zrozumieć i...

22 października 2018

Gdy dziecko wcześnie wchodzi na drogę zawodową

23 lipca 2018

Angielski dla przedszkolaków – jak rozbudzić w...

7 sierpnia 2020

Czy kontakt z multimediami szkodzi dzieciom?

15 stycznia 2018

Skomentuj Cofnij

Newsletter

  • Wychowanie
    • Wychowanie

      Jak rozmawiać z dzieckiem o emocjach?

      5 stycznia 2021

      Wychowanie

      Święta w czasach pandemii – czyli Boże…

      15 grudnia 2020

      Wychowanie

      Jak spędzić sylwestra z dziećmi?

      10 grudnia 2020

      Wychowanie

      Jak zaangażować dzieci w przygotowania do świąt?

      8 grudnia 2020

      Wychowanie

      Tradycje bożonarodzeniowe w Wielkiej Brytanii i USA

      7 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Książki o świętach dla dzieci

      6 grudnia 2020

      Wychowanie

      Książki psychologiczne jako pomysł na prezent na…

      5 grudnia 2020

      Wychowanie

      Piosenki świąteczne po angielsku

      4 grudnia 2020

      Wychowanie

      Pomysły na prezenty świąteczne dla dzieci

      3 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Angielski dla malucha – co czytać dziecku…

      1 grudnia 2020

  • Kreatywna nauka
    • Kreatywna nauka

      Nauka języka angielskiego z filmów – filmy…

      15 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Filmy po angielsku dla dzieci, które przydadzą…

      14 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Brytyjskie legendy dla dzieci

      13 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Angielskie łamańce językowe dla dzieci

      12 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Angielski dla nastolatków – szybka nauka słówek…

      7 stycznia 2021

      Kreatywna nauka

      Bajki do czytania dzieciom

      29 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Let’s play! Nauka angielskiego przez zabawę

      27 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Bożonarodzeniowe fiszki i idiomy dla dzieci –…

      22 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Angielski dla dzieci – jak wprowadzić angielski…

      17 grudnia 2020

      Kreatywna nauka

      Książki o świętach dla dzieci

      6 grudnia 2020

  • Ciekawe miejsca
    • Ciekawe miejsca

      Weekend z dziećmi – wycieczka do Parku…

      20 listopada 2020

      Ciekawe miejsca

      Zwiedzamy Szkocję! Atrakcje dla dzieci do zobaczenia…

      18 sierpnia 2020

      Ciekawe miejsca

      Baśniowe Sady Klemensa — rodzinny park rozrywki…

      28 lutego 2020

      Ciekawe miejsca

      Zielenica — weekend wśród drzew

      31 stycznia 2020

      Ciekawe miejsca

      Zwiedzanie miast z dziećmi: Liverpool i Blackpool…

      19 listopada 2019

      Ciekawe miejsca

      Pig in a Wig Theatre – jedyny…

      16 marca 2018

      Ciekawe miejsca

      Dzieciaki polecają

      28 sierpnia 2017

      Ciekawe miejsca

      Witajcie w naszej Bajce!

      25 sierpnia 2017

  • O nas
  • Kontakt

Powrót do góry